A. A. Ismailov Ta’lim sifatini baholash bo‘yicha xalqaro tadqiqotlarni amalga oshi rish

Javob to‘liq qabul qilinadi 
kod 1:
O‘quvchi tovuqning vazni yoki hajmi berilmagan / ma’lum emas
ka bi javoblarni bildirishi lozim.
Masalan:
P
Ivana_88 o‘z postiga tovuqning vaznini kiritmagan.
P
Frank uning tovug‘ining vaznini bilmaydi.
P
Tovuqning vazni keltirilmagan. 
P
Tovuqning kattaligi ma’lum emas.

---

117
TOPSHIRIQLARDAN 
NAMUNALAR

---

118
KREATIV FIKRLASH
Ushbu bo‘lim PISA dasturining kreativ fikrlash yo‘nalishiga oid bo‘lib, 
unda xalqaro tadqiqotlarda o‘quvchilarning kreativ fikrlashini baholashga 
doir topshiriq namunalari, ularni yechish bo‘yicha tavsiyalar hamda baho-
lash mezonlari keltirilgan.
Kreativ fikrlash tushunchasi Hennessey va Amabile kabi tadqiqotchi 
olimlarning fikrlariga ko‘ra “Kreativ fikrlash dunyoning turli mintaqalarida 
insoniyat madaniyatini ravnaq topishiga, jumladan, ilm-fan, falsafa, san’at 
va gumanitar fanlarning rivojlanishiga turtki bo‘ldi
”, deya ta‘riflanadi.
2021­yilda o‘tkazilishi rejalashtirilgan PISA tadqiqotida kreativ fikrlash 
termini o‘quvchilarning tasavvurlarni ta’sirchan tarzda ifodalash, bilim olish-
ni rag‘batlantiruvchi, original va samarali yechim topishga yo‘naltiruvchi 
g‘oyalarni shakllantirish, baholash va takomillalshtirishda faol ishtirok 
etish kompetensiyasi sifatida ta’riflangan. Bu ta’limning barcha turida tahsil 
oluvchi o‘quvchilarning g‘oyalar yaratish jarayonida qay darajada ishtirok 
etishi, g‘oyalarning ahamiyati va yangiligini inobatga olib, ularga nisbatan 
o‘z munosabatlarini qay tartibda bildirishini va o‘zlari kutgan natijaga kel-
maguncha g‘oyalarni yaratishda davom etishini anglatadi.
Endigina rivojlanib borayotgan Kreativ fikrlash sohasi ustida qator tad
-
qiqotlar olib borilgan. Plucker va Beghetto kabi tadqiqotchilar kreativlikka 
nisbatan, uning ko‘p qirraliligi va ijtimoiy xususiyatidan kelib chiqib, “U 
qobiliyat, jarayon va muhit orasidagi o‘zaro bog‘liqlik bo‘lib, uning yorda-
mida guruh yoki inson ijtimoiy kontekstda yangicha va samarali mahsulot 
yaratadi” degan izohni beradi.
Xalqaro PISA tadqiqotida kreativ fikrlashni baholash to‘rtta faoliyat 
sohasiga oid bo‘lib, ular yozma ifodalash, vizual ifodalash, ilmiy muammo-
larni hal qilish hamda ijtimoiy muammolarni hal qilishdir. 
Yozma ifodalash
 
sohasi ijodiy barkamollikni (kreativlikni) ifoda qi-
lishning tabiiy vositasi hisoblanib, o‘quvchilardagi aqliy hamda muloqot qi-
lish ko‘nikmasini rivojlantirish uchun muhimdir.