А. А. Ашрабов, 10. В. Зайцев

Ае/) 
урнига эса келтирилган призма м у с т а х к а м л и г и
Иь гЫ
олинади.
У билвосита а р м а т у р а л а ш х и л и г а б ог ли к х ол д а /¡/гя < 35 эги- 
л у в ч а н л и к д ч к у й и д а г и ф о р м у л а л а р д а н аникланади:
^ ь ,г е а ~
У ’ Р ц ' Х
(пайвандланган кундаланг тур) 
(8 .5 )
^
ь, гел
=== 
^
о
“ Ь 2|х • 
/?4 ^ 1
--- о Г ^ )
(спиРаль ва ^алкали арматура) 
( 8 . 6 )
бу е р д а
— т у р л ар ва спираллар а р ма т у р а л а ри н и н г хисобий 
^аршилиги;
(1е}
— бетон ке сими ма р ка з ин и н г д и а м е т р и ; <р — б ил­
восита а р ма т у р а л аш ни н г с а ма р а д о рл и г и н и хисобга о лу в ч и коэф­
фициент
Т - ( 5 + ф)/(1 + 4,5ф ), 
(8 .7 )
б ун д а
* = ^ , х у - $*1(Кь+
Ю). 
( 8 .8 )
(х ва |х^ту м и к д о р л ар (билвосита а р м а т у р а л а ш коэффициентлари) 
ци а ни^лаш у ч у н к у йи д а г и ф о р му л ала рд ан фойдаланилади:
__
п х
 
+
П у
 
(пайвандланган 
(8 9)
А е , ■
5 
кундаланг турлар)
б у е р д а
пхМ
— с те р ж е н л а р сони: 
Азх{у) —
к у н д а л а н г к е с им юзи;
1Х{У) —
т у р с т е рж е нинин г биринчи ва иккинчи й у н а ли ш л а р д а г и
( ч е г д а г и стерж е нла рнинг у цл ар иг ач а) у з ун л иг и ; 5 — т у р л а р ора-
сидаги масофа;
^ __ ----- (спираль ва л;алкали арматура) 
( 8 . 1 0 )
йе/.-в
б у е рда
А с1г —
спира ль ё к и халь;а с т е р ж е ни к у н д а л а н г кесими- 
нинг юзи; 5 — спираль ёки х а л к а у ра мини нг к а д а м и.
Хисоблаш йули билан белгилана дйга н билвосита а р м а т у р а л а ш
фацат элеме нтнинг (8. 5) — (8.10) ф о рм у л а л а р г а мувофиц н а г р у з ­
к а к у т а р а олиш х у с у с и я т и ошг а нд а г ина ишлатилади.
Н а г р у з к а к у т а р а д и г а н колонналар ик ки бос^ичда хис обла на -
ди: а ) н а г р у з к а к у т а р а д и г а н а р м а т у р а (бетонсиз) бетон к о т г у н и -
ча, яън и п у л а т к о н с гр у к ц и я л а р и н ор ма л ар га биноан л о й и х а л ан г ан
иншоотни ц у р и ш д а т аъ с ир эта диг ан н а г р у з к а л а р г а хис обла на д и;
б) т емир- бе тоц к о н с тр ук ц и я ла р ни н а г р у з к а к у та р а д и г а н а р м а т у р а
билан бирга, т е м ир -б ет он к е симла рн и хисоблашнинг оддий фор-
158

---

м у л а л а р и г а биноан, э к с п л у а т а ц и о н н а г р у з к а л а р г а хисобланади. 
Билвосита ва н а г р у з к а к у т а р а д и г а н а р м а т у р а л и колонналарни 
тасодифий эксцентриците тдан к а тта б у л г а н эксцентриците тда иш- 
латиш м у м к и н . Уларни ' х и с о бл а ш принципи у з г а р м а г а н х,олда 
Катор к у ш и м ч а ша р гла р киритила ди. Юцоррда ке лтирилг ан к о н ­
с т р у к т и в т а л а б л а р г а риоя к илинганда н а г р у з к а к у т а р а д и г а н а р ­
ма т у р а х а м м а в а к т бетон билан бирга ишлайди. Бинони к у т а р и ш
босничида пайдо б у л а д и г а н д а с т л а б к и з у р и к и ш л а р темир- бетон 
кесимининг м у с т а ^ к а м л и г и г а таъсир этмайди.
8.4- §■ НАГРУЗКА КУЙИЛИШИДА ТАСОДИФИЙ ЭКСЦЕНТРИЦИТЕТДАН 
КАТТА ЭКСЦЕНТРИЦИТЕТЛАР ПАЙДО БУЛИШИДА КЕСИМИ ТУ ЕРИ 
ТУРТБУРЧАКЛИ СИКИЛГАН ЭЛЕМЕНТЛАР
Ага р элементнинг к е с им ид а х исобга к у р а фа к ат