A. A. Abduazizov tilshunoslik nazariyasiga

ikkitadan  a’zoga  ega  bo‘lgan  shaklida  tasnif etish  ancha  qulay-
 
dir.  Shy tufayli  ko‘p a’zoli oppozitsiyalami binar yoki dixotomik
 
(lotincha 
dixotom iya  —
 
“teng  ikkiga  bo‘lish”  ma’nosida)  holat­
ga  keltiriladi.  Masalan,  /b-d-g-x/  oppozitsiyasini  /b-d/,  /b -g/,
 
/b-h/,  /d -g/,  /d -h /,  /g -h /  binar  oppozitsiyalariga  bo‘lish
 
mumkin.  Bunda  fonemalaming  farqlanuvchi  va  farqlanmovchi
 
belgilarini  aniqlash  ham  osonlik  tug‘diradi.  Ba’zi  fonologik
 
oppozitsiyalarda  bir  qancha  fonemalar  juft  holda  binar  qilib
 
beriladi.  Masalan,  o ‘zbek  tilidagi  jarangli  va  jarangsiz  belgiga
 
ega bo‘lgan  undoshlar /p-b/,  /t-d /,  /f-v/,  /s-z/,  /sh-j/,  /ch-dj/,
 
/x-/,  /k -g/  ana  shunday  binar  oppozitsiyalardir.  Rus  tilida