9-son –to’plam dekabr 2021 pedagoglar uz 1

19-son 1 
–to’plam dekabr 2021
 
 
pedagoglar.uz
 
397
ixsa al-iko” kabi asarlari mashhur. 
Zamonaviy ilmga Forobiyning asosan, ikkita musiqa asari keng joriy qilinga
n. Ular -
“Ilmlar klassifikatsiyasi kitobi”ning musiqaga bag‘ishlangan bo‘limi va
“Katta musiqa kitobi”dir. Mumtoz musiqaning takomillashuvida Forobiy ijodi 
ham alohida mavqega ega bo’lgan.
Mumtoz kuylar azaldan o’zbek xalq cholg’ulari yordamida ijro etilgan. 
Bunday cholg’ularga tanbur, dutor, g’ijjak, sunray, nay kabilarni kiritishimiz 
kerak. Mumtoz musiqada doiraning ham alohida o’rni bor. Amaliyotda aksariyat 
mumtoz kuylar yakka cholg’ularda va jo’rnavozlikda ijro etib kelinmoqda. 
Mumtoz kuylarimiz orasida xalqimiz sevib tinglaydigan “Cho’li iroq”, 
“Munojot”, “Rohat”, “Hojiniyoz”, “Savti munojot”, “Aliqambar” kabilarni 
kiritish mumkin. 
Mumtoz musiqa insonlarning ma’naviy hayot ozuqasi bo’lib xizmat 
qilmoqda. Ana shunday kuylarning yaralishida o’zimizdan yetishib chiqqan 
mashhur kishilar talaygina. Ularga Usta Olim Komilov, Yunus rajabiy, 
To’xtasin Jalilov, Abduhoshim Ismoilov kabilarni kiritish mumkin. Ular 
yaratgan kuy va mumtoz qo’shiqlar sadolari ostida mehnatkash xalqimizning 
orzu-umidlari, mehr va muhabbatlari, insoniy fazilatlari jamlangan. 
Sharq musiqasining jahon madaniy merosida tutgan o‘rni benihoya 
buyuk. Bu musiqa ming- ming yillardan beri odamlar dilini poklab, ularni ruhan 
yuksaltirib kelmoqda. Mustaqilllik yillarida xalq musiqa merosini tiklash, 
unutilib ketgan namunalarni yuzagachiqarish, ularni xalq madaniy hayotiga olib 
kirish maqsadida respublika miqyosida ko‘plab ko‘rik-tanlovlar, musiqiy 
etnografik ilmiy ekspedisiyalar tashkil etildi. Dastlaki yillardan Mustaqillik va 
Navro‘z bayrami tantanalari xalq musiqa ijodiyoti bo‘yicha jamoalar, ijrochilar 
chiqishlariga ustuvor o‘rin ajratildi. Ayniqsa, mumtoz musiqaning maqom 
yo’nalishiga e’tibor kuchayib, maqomchilik maktablariga asos solinmoqda. Shu 
bilan birga Respublikamiz musiqa madaniyatida tavsif etilgan to‘rtta asosiy 

---