19-son 1
–to’plam dekabr 2021
pedagoglar.uz
579
.
5
2
3
8
3
5
−
=
+
−
+
x
x
3) Bu tenglamani yechamiz:
,
5
2
9
24
5
−
=
+
−
x
x
,
19
2
19
=
x
.
2
=
x
4)
2
=
x
ni
x
y
2
3
8
+
−
=
tenglikka qo'yib, quyidagini topamiz:
.
5
2
2
3
8
−
=
+
−
=
y
Endi umumiy holdagi
=
+
=
+
2
2
2
1
1
1
,
c
y
b
x
a
c
y
b
x
a
chiziqli tenglamalar sistemasini o’rniga
qo’yish usulida yechish usulini ko’rsatamiz:
1)
1
1
1
c
y
b
x
a
=
+
,
,
1
1
1
y
b
c
x
a
−
=
;
1
1
1
1
y
a
b
a
c
x
−
=
2)
,
2
2
2
c
y
b
x
a
=
+
,
2
2
1
1
1
1
2
c
y
b
a
b
a
c
a
=
+
−
,
2
2
1
1
2
1
1
2
c
y
b
a
b
a
a
c
a
=
+
−
,
1
1
2
2
1
1
1
2
2
1
a
c
a
c
a
y
a
b
a
b
a
−
=
−
;
1
2
2
1
1
2
2
1
b
a
b
a
c
a
c
a
y
−
−
=
3)
(
)
(
)
(
)
=
−
−
=
−
+
−
−
=
−
−
−
=
−
−
−
=
1
2
2
1
1
2
1
1
1
2
1
1
2
2
1
1
1
1
2
2
1
1
1
1
2
1
2
1
1
2
2
1
1
1
1
2
2
1
1
1
1
1
2
2
1
1
2
2
1
1
1
1
1
b
a
b
a
a
c
b
a
c
b
a
b
a
b
a
a
c
b
a
c
b
a
c
b
a
c
b
a
b
a
b
a
a
c
b
a
c
b
a
a
c
b
a
b
a
c
a
c
a
a
b
a
c
x
(
)
(
)
(
)
;
1
2
2
1
2
1
1
2
1
2
2
1
1
2
1
1
2
1
1
2
2
1
1
2
1
1
1
2
1
b
a
b
a
c
b
c
b
b
a
b
a
a
c
b
c
b
a
b
a
b
a
a
c
b
a
c
b
a
−
−
=
−
−
=
−
−
Bu yerda
0
1
2
2
1
−
b
a
b
a
bo’lishi kerak. Bundan
2
1
2
1
b
b
a
a
shart bajarilishi kerak
degan xulosaga kelamiz.
19-son 1
–to’plam dekabr 2021
pedagoglar.uz
580
Bundan tashqari x va y ning hosil bo’lgan qiymatlaridan
2
1
2
1
2
1
с
с
b
b
a
a
=
,
2
1
2
1
2
1
с
с
b
b
a
a
=
=
bo’lganda tenglamalar sistemasi yechimlari qanday bo’ladi degan
muhim savol kelib chiqadi?
Quyida biz bu savollarga batafsil izoh berib o’tamiz.
1) Agar
2
1
2
1
b
b
a
a
shart bajarilsa, tenglamalar sistemasi yagona yechimga ega;
2) Agar
2
1
2
1
2
1
с
с
b
b
a
a
=
shart bajarilsa, tenglamalar sistemasi, yechimga ega emas;
3) Agar
2
1
2
1
2
1
с
с
b
b
a
a
=
=
shart bajarilsa, tenglamalar sistemasi cheksiz ko’p
yechimga ega.
Javob:
;
1
2
2
1
2
1
1
2
b
a
b
a
c
b
c
b
x
−
−
=
.
1
2
2
1
1
2
2
1
b
a
b
a
c
a
c
a
y
−
−
=
5-masala: Tenglamalar sistemasini yeching:
=
−
=
+
.
4
2
3
,
7
5
y
x
y
x
Yechish:
1
a
=1,
1
b
=5,
1
c
=7,
2
a
=3,
2
b
= -2,
2
c
=4
;
2
17
34
15
2
20
14
5
3
)
2
(
1
4
5
7
2
1
2
2
1
2
1
1
2
=
−
−
=
−
−
−
−
=
−
−
−
−
=
−
−
=
b
a
b
a
c
b
c
b
x
.
1
17
17
15
2
21
4
5
3
)
2
(
1
7
3
4
1
1
2
2
1
1
2
2
1
=
−
−
=
−
−
−
=
−
−
−
=
−
−
=
b
a
b
a
c
a
c
a
y
Javob:
,
2
=
x
.
1
=
y
6-masala: a va b ning qanday qiymatlarida
=
−
=
−
7
6
5
,
10
3
y
ax
by
x
tenglamalar sistemasi
cheksiz ko’p yechimga ega?
Yechish:
1
a
=3,
1
b
=-b,
1
c
=10,5,
2
a
=a,
2
b
= -6,
2
c
=7
19-son 1
–to’plam dekabr 2021
pedagoglar.uz
581
2
1
2
1
2
1
с
с
b
b
a
a
=
=
shartga ko’ra
7
5
,
10
6
3
=
−
−
=
b
a
, bundan esa
,
2
=
a
9
=
b
ekani kelib
chiqadi.
Javob:
,
2
=
a
9
=
b
.
7-masala: m ning qanday qiymatlarida
=
−
+
=
+
+
0
8
2
,
0
4
2
my
x
y
mx
tenglamalar sistemasi
yechimga ega emas?
Yechish: Avval tenglamalar sistemasini
=
+
=
+
2
2
2
1
1
1
,
c
y
b
x
a
c
y
b
x
a
ko’rinishga keltirib
olamiz.
=
+
−
=
+
8
2
,
4
2
my
x
y
mx
, endi esa 2) shartni tekshiramiz:
1
a
=
m
,
1
b
=2,
1
c
=-4,
2
a
=2,
2
b
=
m
,
2
c
=8.
2
1
2
1
2
1
с
с
b
b
a
a
=
dan
8
4
2
2
−
=
m
m
,
.
4
−
m
Javob:
.
4
−
m
IV. Mavzuni mustahkamlash:
Mustahkamlash uchun savollar:
1.
Chiziqli tenglamalar sistemasi deb nimaga aytiladi?
2.
Chiziqli tengamalar sistemasini yechishni qanday usullari mavjud?
3.
Chiziqli tenglamalar sistemasiga misollar keltiring?
Mustaqil yechish uchun misollar:
5.
Chiziqli tenglamalar sistemasini o’rniga qo’yish usulida yeching.
19-son 1
–to’plam dekabr 2021
pedagoglar.uz
582
1)
=
−
=
+
3
3
5
,
11
12
y
x
y
x
2)
=
−
=
−
;
5
2
3
,
0
3
2
y
x
y
x
3)
=
+
=
+
;
3
8
2
3
,
3
3
2
y
x
y
x
4)
=
+
−
=
−
.
6
8
7
6
5
,
3
4
5
3
2
y
x
y
x
2. Chiziqli tenglamalar sistemasini qo’shish usulida yeching.
1)
=
−
=
−
;
7
15
24
,
2
21
18
y
x
y
x
2)
−
+
=
−
−
=
−
−
;
3
1
5
,
4
2
,
4
2
1
3
y
y
x
y
x
y
x
3)
−
=
+
+
−
+
=
−
−
+
.
24
1
7
3
4
,
20
3
2
5
y
y
x
y
x
x
x
y
y
x
V. O’quvchilarni bilimini baholash:
O’quvchilar to’plagan rangli kartochkalar soniga qarab baholanadi. Ikkita ko’k
kartochka olgan “5” baho, bitta ko’k kartochka olgan o’quvchi “4” baho, ikkita
yashil kartochka olgan o’quvchi “4” baho, bitta yashil kartochka olgan o’quvchi
“3” baho, ikkita sariq kartochka olgan o’quvchi ham “3” baho bilan baholanadi.
Qaysi guruhda rag’bat kartochkasi bo’lsa, shu guruh a’zolarining baholari bir
balldan ko’tariladi.
VI. Uyga vazifa:
1. Chiziqli tenglamalar sistemasini o’rniga qo’yish usulida yeching.
19-son 1
–to’plam dekabr 2021
pedagoglar.uz
583
1)
=
−
+
=
−
+
;
0
7
4
3
,
0
8
2
y
x
y
x
2)
=
−
−
=
−
−
;
0
6
2
5
,
0
2
4
3
y
x
y
x
3)
=
+
−
=
−
;
5
,
4
2
14
,
2
3
7
y
x
x
y
4)
=
+
−
−
=
−
.
5
,
3
2
5
8
,
3
2
7
y
x
y
x
2. Chiziqli tenglamalar sistemasini qo’shish usulida yeching.
1)
−
=
+
−
=
+
;
7
5
6
,
4
3
4
y
x
y
x
2)
=
+
=
;
66
3
5
,
9
7
y
x
y
x
3)
=
+
−
=
+
+
.
0
25
13
12
,
0
3
33
36
y
x
y
x
Do'stlaringiz bilan baham: |