9-sinf uchun iqtisodiy bilim asoslari fanidan olimpiada savollari fond birjalari qaysi bozorda faoliyat yuritadi

19. Intellektual tovarlar bozoriga tarif bering

20. Monopoliya nima?

21. Ishlab chiqarish omillari odatda qanday omillarga bo`linadi?

22. Tovar ishlab chiqarish va xizmat ko`rsatish amalga oshiriladigan xo`jalik tashkiloti?

23. Yalpi daromadga tarif bering.

24. Maxsus boshqaruv ilmini egallagan ish yurituvchi yoki boshqaruvchi?

25. Aksiyalari istalgan shaxsga sotiladigan aksiyadorlik jamiyati turi?
Iqtisodiy bilim asoslari  fanidan 9-sinflar uchun Olimpiada nazorat materiallari

I variant

1. Korxona bir yil davomida 50 mln. so`m daromad qildi. Uning yillik o`zgaruvchan ishlab chiqarish xarajatlari 25 million so`mni, o`zgarmas xarajatlari esa 8 million so`mni tashkil etsa,  korxona foydasining nominal miqdorini, agar foydadan to`lanadigan soliq 25% ni tashkil etsa, uning sof foydasini, korxona samaradorligini, аgar narxlarning o`sish darajasi 1,25 bo`lsa, korxonaning bu yildagi real foydasi qanchani tashkil etishini aniqlang.

2. Oila 2005 yil 400000 so`m, 2006 yil esa 800000 so`m daromad qildi. Bu davr ichida iste`mol narxlar indeksi 2,5 marta oshgan bo`lsa, bu oilaning 2006 yildagi real daromadi miqdorini toping.

3. Firma hafta davomida 4000 dona mahsulotning 25% ni 100 so`mdan, 45%ni 150 so`mdan , qolganini 120 so`mdan sotdi. Firmaning bu haftadagi daromadi qancha ?

Firma har bir tovarni o`rtacha necha so`mdan sotgan ?

4.Yil boshida Vahobov 3000000 so`m pulini 20% yillik foiz stavkasi bilan, Qalandarov esa 5000000 so`m pulini 36 % yillik stavkasi bilan banka qo’yishdi. “Mashxura ” firmasi 5300000 so`m pulni 40 % yillik foiz stafkasi bilan bankdan oldi. Bu holda “Mashxura” firmasi bankka yil oxirida necha so`m qaytaradi? Bank Vahobov va Qalandarovga qancha so`m qaytaradi? Hisoblab ko`ringchi bank foyda ko`rdimi yoki zarar?

5. Firma birinchi yili 60000000 so`m xarajat qilib , 45000000 so`m daromad qildi, ikkinchi yili esa 75000000 so`m xarajat qilib 50000000 so`m daromad oldi. Firmaning birinchi va ikkinchi yillardagi nominal foydasini aniqlang. Hisoblab ko`ringchi firmada qaysi yili samaradorlik yuqori bo`lgan ? Agar keyingi yili narxlar 1,3 % ga o`zgargan bo`lsa, ikkinchi yili foydaning real miqdori qanchani tashkil qiladi ?