9-sinf. O`zbekistonning turli viloyatidagi biologiya o`qituvchilari tomonidan tuzilgan testlar

A) 8 ta B) 6 ta C) 2 ta D) 4 ta
16. Sepkilsizlik (a) va kalta barmoqlilik (b) ni belgilovchi genlar uchun xos xususiyatlarni belgilang. 1) erkak va ayollarda bir xil genotipda bo’ladi; 2) ota- onada bu belgi bo’lsa, farzandlaming shu belgi bo yicha tug ilish ehtimoli 75 yoki 100%; 3) ota-onada bu felgilar bo’lsa, avlodlarda ham shu belgi 1,00% bo ladi; 4) agar ota-onada bu belgilar bo lmasa, farzandlaming shu belgi bo yicha tug ilish ehtimoli 0 yoki 25%; 5) agar ota-onada bu belgilar bo’lmasa, farzandlarning shu belgi bo’yicha tugilish etithnoli 0%; 6)ogil va qizlarda bir xil nisbatda uchraydi.

A)a-2,5,6; b-1,5,6 B) a-1,4,3; b-1,4,3

C) a-1,3,4; b-2,5,6 D) a-1,5,6; b-6,3,4
17. To’rtta belgisi bo’yicha geterozigota organizmlar chatishtirilganda hosil bo’ladigan gametalar soni (1), keying avloddagi genlarning uchrashish imkoniyati(2) va hosil bo’ladigan fenotipik sinflar sonini belgilang?

a)64, b)256, c)82, d)9 e)16, f-8, j)32

A) 1-c, 2-c, 3-f; B) 1-f, 2-a, 3-c;

C) 1-e, 2-b, 3-j; D) 1-j, 2-b, 3-j;

18. Quyidagi fikrlarni qaysi birini to’g’ri deb bo’lmaydi?

A) dominant gomozigotali organizmlar bitta gameta hosil qiladi

B) trigeterozigotali organizmlar gametalarining uchrashish ehtimoli 64 ga teng

C) biri dominant, noallel ikkinchi geni esa retsessiv bo’lgan gomozigotali organizmlar bir xil gametalar hosil qiladi

D) to’liq dominantlik holatida irsiylanishda trigeterozigota organizmlar gametalari xili bu organizmlardan hosil bo’lgan avlodlar fenotiplari nisbati soniga teng bo’ladi
19. Quyidagi fikrlarni qaysi birini to’g’ri deyish mumkin?

A) dominant gomozigotali organizmlar bir xil tipdagi gametalar hosil qiladi

B) trigeterozigotali organizmlar gametalarining uchrashish ehtimoli 8 ga teng

C)birinchi juft gen dominant, ikkinchisi esa retsessiv genga ega bo’lgan gomozigotali organizmlar bitta gameta hosil qiladi.

D) to’liq dominantlik holatida irsiylanishda trigeterozigota organizmlar gametalari xili bu organizmlardan hosil bo’lgan avlodlar fenotiplari nisbati soniga teng bo’ladi
20. Shizofreniya , tug’ma karlik kasalligiga duchor bo’lgan odamning genotipini aniqlang.

A) Aabb B)AABb C)aaBb D)aabb

21. Odamlarda kurak tishlarining yo’qligi ayollarda erkaklarga nisbatan ikki barobar ko’p uchraydi. Ota kasal, ona sog’ bo’lsa tug’ilgan o’gil farzandlar sog’lom , ota sog’ ona gomozigota kasal bo’lsa farzandlarning barchasi kasal tug’ildi. Sog’lom ota-onadan tug'ilgan bolalarning barchasi sog'lom bo'ladi. Ushbu kasallikning irsiylanish tipi bilan bir xil bo’lgan belgini aniqlang.

A)qonning normal ivishi B)tug’ma karlik

C)rangni ajrata olmaslik D)ortiqcha barmoqlilik
22. AaBb genotipli organizmlar o'zaro chatishtirilishidan olingan avlodda 4 ta

dominant genli va 2 ta dominant genli individlar nisbatini aniqlang.

A) 1:6 B) 2:3 C) 3:4 D) 1:3
23. Noma’lum organzimlar chatishtrilganda avlodda hosil bo’lgan fenotipik va genotipik sinflar umumiy 15 ga teng. Agar genotipik sinflar soni fenotipik sinflar sonidan, 3 ta ga ortiq bo’lsa, avlodda olingan organzimlarning necha foizi digomozigota genotipiga ega?

A) 33,3 B) 75 C) 25 D) 12,5

24. Noma’lum organzimlar chatishtrilganda avlodda hosil bo’lgan fenotipik va genotipik sinflar umumiy 15 ga teng. Agar genotipik sinflar soni fenotipik sinflar sonidan, 3 ta ga ortiq bo’lsa, avlodda olingan organzimlarning necha foizi degeterozigota genotipiga ega?

A) 33,3 B) 75 C) 25 D) 12,5

25. Drozofilla meva pashshasining kulrang tanali, uzun qanotli, qizil ko’zli geterozigota urg’ochisi xuddi shunday fenotipga ega bo’lgan erkak pashsha bilan chatishtirildi. Urg’ochi pashshadan qanday gametalar hosil bo’lishi mumkinligini aniqlang.

1) ^A_BI X^A-20,75%; 2) ^A_BI X^a -20,75% ; 3) ^a_bI X^A-20,75%; 4) ^a_bI X^a-20,75%;

5) ^A_BI X^A-12,5%; 6) ^A_BI X^a-12,5%; 7) ^a_bI X^A-12,5%; 8) ^a_bI X^a-12,5%; 9) ^A_bI X^A-4,25%; 10) ^A_bI X^a-4,25%; 11) ^a_BI X^A-4,25%; 12) ^a_BI X^a -4,25%;

13) ^A_bI X^A-12,5%; 14) ^A_bI X^a -12,5%; 15) ^a_BI X^A-12,5%; 16) ^a_BI X^A-12,5%.

A) 5,6,7,8,13,14,15,16 B) 1,2,3,4,9,10,11,12

C) 1,2,3,4,5,6,7,8 D) 5,6,7,8,9,10,11,12

26. organizmlardagi brikish guruhlarini moslashtiring.

a) Zea mays

b) Pisum sativum

c) Drosophila melanogaster

d) Homo sapiens

I- 10; II- 7; III-4; IV-23; v- 12.

A) a-I; b-II; c-III; d-IV

B) a-I; b-II; c-II; d-IV

C) a-I; b-II; c-III; d-V

D) a-V; b-II; c-II; d-IV
27. krossingover chastotasi genlar orasidagi masofaga bog‘liq: masofa qanchalik uzoq bo‘lsa,krossingover shuncha …….. bo’ladi.

A) ortadi B) kamayadi

C) muallaq turadi D) uzun
28. No`xotning fenotipi o`xshash lekin genotipi xar xil bo`lishi mumkin bo`lgan belgilarni aniqlang.

1. poya uchidagi gul 2. Barg qo`ltigidagi gul 3. Kalta poyali 4. Uzun poyali 5. Bo`gimli dukkak 6. Oddiy dukkak 7. Sariq dukkak 8. Yashil dukkak

A) 1,4,6,8 B) 1,3,5,8 C) 2,4,6,8 D) 1,3,5,7
29. Fenotipi o`xshash lekin genotipi xar xil bo`lgan organizmlarning genotipini quyidagi qaysi chatishtirish orqali aniqlanadi?

A) bekross B) monoduragay C) oraliq D) diduragay

30. To`gri bo`lmagan fikrlar sonini toping.

1. duragaylarda ota onadan o`tgan irsiy omillar aralashadi 2. Jinsiy xujayra irsiy omildan faqat bittasiga ega bo`ladi 3. Organizmlarda irsiy omillar doimo juft bo`ladi 4. Jinsiy xujayralarda irsiy omillar sof xolatda bo`ladi 5. Dominant gen tushunchasi nisbiy tushuncha 6. Somatik xujayrada ikkitadan alellar bo`ladi

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
31. Quyidagi qaysi chatishtirishda fenotip va genotip nisbatlar soni teng (1:2:1) bo`ladi?

A) pushti gulli nomozshomgul x qizil gulli nomozshomgul

B) qo`ngir tolali g`oza x qo`ng`ir tolali go`za

C) xavorang patli tovuq x xavorang patli xo`roz

D) uzun poyali no`xot x kalta poyali no`xot
32.Ikkita xar xil belgilarning bir birini inkor etuvchi variantlari mustaqil kombinatsiyalasha olishi mumkinligi G. Mendelning nechinchi qonuni xisoblanadi?

A) birinchi B) ikkinchi

C) uchunchi D) bu qonun emas
33. Agar chatishtirilayotgan organizmlarda allel juftlar soni uchta bo`lsa olingan avlodlarda fenotipik sinflar soni nechta bo`ladi? (Xar bir belgi geterozigota xolatida)

A) 9 B) 12 C) 8 D) 14

34. Agar ota ona organizmning genotipi quyidagicha AaBbDdCc x AaBbDdCc bo`lsa fenotipik sinflar sonini aniqlang.

A) 12 B) 8 C) 32 D) 16

35. Xushbo`y xidli no`xotning qaysi belgilari mustaqil irsiylanmaydi?

A) donining shakli va rangi

B) chang donasining shakli va gul rangi

C) dukkagining rangi va changchi shakli

D) changchi shakli va gulining rangi
36.To`gri bo`lmagan fikrlar sonini toping.

1. duragaylarda ota onadan o`tgan irsiy omillar aralashadi 2. Jinsiy xujayra irsiy omildan faqat bittasiga ega bo`ladi 3. Organizmlarda irsiy omillar doimo juft bo`ladi 4. Jinsiy xujayralarda irsiy omillar sof xolatda bo`ladi 5. Dominant gen tushunchasi nisbiy tushuncha 6. Somatik xujayrada ikkitadan alellar bo`ladi

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
37.Quyidagi qaysi kasallik yoki belgilar ota onada uchramagan xolda avlodlarda namoyon bo`lishi mumkin?

1. polidaktilya 2. Gemofilya 3. Daltonizm 4. Katarakta 5. Albinism 6. Tugma karlik 7. Braxidaktilya

A) 1,3,6,7 B)2,3,5,6 C) 2,3,4,5 D) 2,4,5,7
38. Allel bo`lmagan genlarning bir yo`nalishda belgiga ta`sir etib uni rivojlantirishi qaysi ta`sirga misol bo`ladi?

A) epistaz B) komplementar

C) polimeriya D) pleytropiya
39. Quyidagi qaysi irsiylanish belgi asosiy va to`ldiruvchi gen allelari ta`sirida paydo bo`ladi?

A) epistaz B) komplementar

C) polimeriya D) pleytropiya
40. A, V, S, D genlari bitta birikish guruhida joylashgan. Xromosomada A va V genlari 15 morganid, A va S genlari 5 morganid, A va D genlari 10 morganid masofada joylashgan. Bu genlarning xromosomada joylashish tartibi qanday?