9-sinf adabiyot o’rta va yuqori daraja

---

9-SINF ADABIYOT o’rta va yuqori daraja 
1. «To‘qson to‘qay yilqing bor. Yayov borib,
mingani oyoq-ulov topmay yotibsanmi? Egar
abzalingni olsang, Qultoyning qoshiga borsang,
ko'nglingga yoqqanini xohlab minib keta
bersang», - dedi. Ushbu gaplami Alpomishga kim
aytadi? 
A) Qaldirg’ochoyim B) Oftoboyim
C)Xolbeka D) Zulxumor 
2. «Ochiq derazalar», «Karvon qo‘ng‘iroG’i»,
«Quyosh soati», «Yonayotgan daraxt», «Yarador
chaqmoq», «Haqqush qichqirig‘i kabi asarlar qaysi
ijodkor qalamiga mansub? 
A) RaufParfi 
B) Omon Matjon 
C) Shavkat Rahmon 
D) Halima Xudoyberdiyeva 
3. «lye, o‘chib qopti, deganing nimasi?.. Men
shuncha gapni kimga gapirdim bo’Imasam! Butun
O’Zbekning dardini dasturxon qilib o‘tiribman.
Doim shu, bizga O’Xshagan odam gapirsa, yo hech
kim eshitmaydi, yo eshitadigani temir chiqadi...»
degan jumlalar qaysi qahramon tilidan aytilgan? 
A) «Shum bola» qissasida Shum bola 
B) «Temir xo’in» asarida Qo’Chqor aka 
C) «Qiyomat qarz» hikoyasida Sarsonboy ota 
D) «Sariq devni minib» romanida Hoshimjon 
4. Furqatning aruz vazni qoidalariga
bag‘ishlangan asarini aniqlang. 
A) «Ilmi ash’orning qoidayi avzoni» 
B) «Aruz haqinda» 
C) «Muxtasar» 
D) «Mezon ul-avzon» 
5. A. Oripovning «Sohibqiron» dramasida
Amir Temur tajribali hukmdor va o‘ychil faylasuf
sifatida davlatni ushlab turguvchi tayanchlar deb
qaysilarni aytadi? 
A) mo‘l xazina, yagona shoh, yengilmas Iashkar 
B) mo’I xazina, donolar kengashi, kuchli siyosat 
C) yagona shoh, yengilmas askar, tayanch markaz 
D) mo’l xazina, adolat, donolar kengashi 
6. Quyida Alisher Navoiyning qaysi dostoni
haqida fikr yuritilgan? 
Bu dostonda iymon haqida alohida maqolat
keltiriladi. Shoir iymonning inson hayo’i,
insoniylik mohiyatida tutgan o‘rnini belgilab
beradi va shunday misralarni keltiradi:
Kimki jahon ahlida inson erur,
Bilki, nishoni anga iymon erur. 
A) «Hayrat ul-abror» 
B) «Farhod va Shirin» 
C) «Layli va Majnun» 
D) «Sab’ayi sayyor» 
7. Ogahiy haqida to‘g‘ri ma’lumotni aniqlang. 
A) «Nuh manzar», «Chor darvesh» asarlarini
о ‘zbek tiliga tarjima qilgan 
B) о ‘zbek adabiyotiida kam yoziladigan
musoviyattarafayn shaklida she’ryozgan 
C) uning muxammaslaridan biri mustaqillik
yillarida Rustamjon Tojiboyev tomonidan qayta
tiklangan 
D) ilk saboqni ustozi Mulla Bozor Oxunddan olgan 
8. Quyidagi ma’lumot qaysi adib haqida?
Adib Kaykovusning «Qobusnoma», Nizomiy
Ganjaviyning «Haftpaykar», Sadiy Sheroziyning
«Guliston», Badriddin Hiloliyning «Shoh va gado»,
Abdurahmon Jomiyning «Yusuf va Zulayho» va
boshqa qator asarlarni O’Zbekchalashtirdi. 
A) Furqat B) Ogahiy 
C) Xoja D) Muqimiy 
9. «Xamsa»dagi qaysi doston «hazaji
musaddasi mahzuf» vaznida yozilgan? 
A) «Hayrat ul-abror» 
B) «Layli va Majnun» 
C) «Saddi Iskandariy» 
D) «Farhod va Shirin» 
10. Qaysi asarda odamning insoniy qiyofasini
belgilaydigan asosiy ko‘rsatkichlar: o‘zlikni
anglash, O’Zgani tushunish, tarixiy ildizlarni
bilish, undan faxrlanish singari tushunchalar
ekanligi ko‘rsatilgan? 
A) «Asrga tatigulik kun» 
B) « Ulughek xazinasi» 
C) «O’tkan kunlar» 
D) «Qutlug‘ qon» 
11. Qaysi javobda Abdarahmon Jomijming
dostoni berilgan? 
A) «Haft paykar» 
B) «Sabhat ul-abror» 
C) «Matla ul-anvor» 
D) «Maxzan ul-asror» 
12. Quyidagi ma’lumot qaysi asar haqida?
Bu devonda shoir yigirmadan ortiq janrdagi
salkam yigirma ming misrali Iirik merosini
jamlagan. Ularning bir ming uch yuz misradan
ortig’i fors tilida bitilgan. 
A) «Badoyi ul-Bidoya» 
B) «Ta’viz ul-oshiqin» 
C) « Devoni Muqimiy» 
D) «Xazoyin ul-maoniy» 
13. «Ming bir yog‘du», «O‘rtamizda birgina
olma», «Qush yo‘li», «Imon yog'dusi», «Ardaxiva»
kabi asarlar qaysi ijodkor qalamiga mansub? 
A) RaufParfi 
B) Omon Matjon 
C) Shavkat Rahmon 
D) Halima Xudoyberdiyeva 
14. “Hamlet” asarida Arvoh aslida kimning
otasi? 
A) Hamletning B) Gertrudaning 
C) ,,Ofeliyaning” D) Laertning 
15. Har bir farzand o‘ziga dasturulamal qilib
olish kerak bo ‘Igan quyidagi misralar Alisher
Navoiyning qaysi dostonida keltiriladi? 
Boshni fido ayla ato qoshig‘a,
Jismni qil sadqa ano boshig'a. 
Tun-kunungg‘a aylagali nur fosh
Birisin oy angla, Birisin quyosh. 
A) «Hayrat ul-abror» 
B) «Farhod va Shirin» 

---

C) «Layli va Majnun» 
D) «Sab’ayi sayyor» 
16. Shekspirning “Hamlet” asarida kim
Daniya davlatini “Men uchun zindon” deydi? 
A) Hamlet B) Laert 
C) Arvoh D) Gertruda 
17. Tong ochar ko‘zlarin erinib,
sevinchdan yig‘Iaydi qiyoqlar,
chechaklar jilmayar sevinib,
shamolda cho‘milar giyohlar, - deya kishi
ruhiyatida Umidbaxshlik uyg’o’ib, tong
manzarasini chizgan shoirni aniqlang. 
A) Xurshid Davron 
B) Shavkat Rahmon 
C) Sirojiddin Sayyid 
D) R. Musurmon 
18. Ijtimoiy, siyosiy,ma’rifiy, publitsistik, memuar, 
tarixiy
Ensiklopedik, lug’atshunoslik va boshqa yo’nalishdagi 
bitiklar 
Adabiyotning qanday turini hosil qiladi. 
A)ilmiy adabiyot B)ma’rifiy adabiyot 
C)badiiiy adabiyot D)tor ma’nodagi adabiyot 
19.Qaysi shoir o’z asarlaridan birida do’zaxni 
ko’rganini
Aytadi? 
A)Shavkat Rahmon B)Omon Matjon 
C)Abdulla Oripov D)O’ljas Sulaymonov 
20.Insonning insonlik fazilati yaratilganda birga 
yaratilib o’lganda
Yana bir o’zi bilan birga ketadigan va boshqa 
mavjudotlardan ajratilib 
Turadigan birdan bir noyob fazilati- xotirasidir. Ushbu 
ma’lumot qaysi asardan 
Olingan. 
A)Sohibqiron dramasi B)Dunyoning ishlari 
C)Alpomish dostoni D)Asrga tatigulik kun 
21. Dunyo kampiri shodlik chaqalog'ini
tug‘arkan, navro‘z unga doyalik qildi. Ushbu
tasvir kimning g‘azalida uchraydi? 
A) Navoiy B) Ogahiy 
C) Lutfiy D) Munis 
22. Arpali Ko’li qaysi asarda uchraydi? 
A) «Alpomish» dostonida 
B) «Kuntug'mish» dostonida 
C) «Ravshan» dostonida 
D) «Rustamxon» doso’nida 
23.Yovuzlikning o’rgimchak to’riga mengzalgan asar 
qaysi? 
A),,Otello” B),,Asrga tatigulik kun” 
C) ,,Hamlet” D),,Navoiy” romani 
24. Alpomish Qorajon bilan qayerda
uchrashadi? 
A) Chilbir Cho’lida 
B) Arpali ko’lida 
C) Murodtepada 
D) Asqar tog‘ida 
25. Odil Yoqubovning «Ulug'bek xazinasi»
romanida Shohruxiya qal’asi dorug‘asi kim? 
A) Ibrohim Po’Iat O’g‘li 
B) Mironshoh 
C) Sulton Jondor 
D) Amir Iskandar barlos 
26. Shohning vafotini jar yoqasida turgan g`ildirakka 
O`xshatgan obraz kim ? (Hamletda) 
A)Rozenkrans B)Poloniy
C) Layert D) Ofeliya
27. ,,Yana o’ynaylik, yana kuylaylik, iqbolimiz porloq 
Ekan, davron suraylik” ushbu qo’shiq qaysi asarda 
uchraydi? 
A),,Temir xotin” B),,Shum bola” 
C),,Sariq devni minib” D),,Alpomish” 
28. Qaysi dostonda 400 olimning aql bovar
qilmas ijod mahsuli voqealar tizimida muhim
rol o‘ynaydi? 
A) «Ravshan» 
B) «Alpomish» 
C) «Farhod va Shirin» 
D) «Rustamxon» 
29. Shekspir haqida kim ushbu gaplarni
уozgan: «Plavt va Seneka rimliklar uchun
komediya va tragediya borasida tengsiz bo‘Igani
singari Shekspir inglizlar uchun pyesaning har
ikki turida ham beqiyosdir. » 
A) F. Meres 
B) Ben Jonson 
C) Tomson 
D) Jek London 
30. Qaysi adib o‘z sohasiga ko‘ra geolog
bo'lgan? 
A) O’Ijas Sulaymonov 
B) Shavkat Rahmon 
C) Iqbol Mirzo 
D) O’lmas Umarbekov 
31. O’zlarini o’zi qarg’ab lahadga kirgan xalqlar obrazi 
Kimning asarida uchraydi? 
A) O’Ijas Sulaymonov 
B) Shavkat Rahmon 
C) omon Matjon 
D) O’lmas Umarbekov 
32.Qaysi shoir o’z asarlaridan birida tog’dagi buloqni 
buloq emasligini, u ishq gadolarining ko’z yoshlari 
ekanligini
alohida ta’kidlaydi? 
A)Shavkat Rahmon B)Omon Matjon 
C)Halima Xudoyberdiyeva D) O’Ijas Sulaymonov 
33.Imtihonlardan o’tolmay, montyorlik qilgan ijodkor 
kim? 
A)Shavkat Rahmon B)Omon Matjon 
C)Halima Xudoyberdiyeva D) O’Ijas Sulaymonov 
34. Kimyz ijodida «payvand» usulidan
foydalangan? 
A) Ogahiy B) Fuzuliy 
C) Muqimiy D) Mashrab 
35. «Hasht behisht», «Oyinayi Iskandariy»
dostonlarini kim yozgan? 
A) Abdurahmon Jomiy 
B) Xusrav Dehlaviy 
C) Alisher Navoiy 
D) Nizomiy Ganjaviy 

---

36. O’ljas Sulaymonovning ilk asari qaysi? 
A) «Arg‘umoqlar» 
B) «Quyoshli tunlar» 
C) «Hayo’ varaqlari» 
D) «Yumaloq yulduz» 
37. Shavkat Rahmon qalamiga mansub
she’riy to'plamlar qatorini aniqlang. 
A) «Hulvo», «Rangin lahzalar» 
B) «Oq olmalar», «Chaman» 
C) «Ardaxiva», «Haqqush qichqirig'i» 
D) «Erka kiyik», «Bulbulga bir gapim bor» 
38. «Alpomish» dostonida Alpomish kimni
Oybarchin huzuriga xabarchi hamda sovchi
qilib jo‘natadi? 
A) Yortiboyni B) Ko'kamanni 
C) Qultoyni D) Qorajonni 
39.,,Dilbar kelinchakning ko’ksida g’ulu, Zardoli 
shoxiga
Tashlar ko’z qirin” Ushbu bayt kimning qalamiga 
mansub? 
A)Shavkat Rahmon B)Omon Matjon 
C)Abdulla Oripov D)O’ljas Sulaymonov 
40.,,Ulug’bek xazinasi” romanida qoziyul-quzzoti deb 
Kim ta’riflanadi? 
A)Shahobiddin B)Xo’ja Miskin 
C)Burhoniddin D)nizom Homush