9-Mavzu: Globallashuv va global muammolarning falsafiy jihatlari Reja

Ta’lim muammosi. Demografik portlash sabablari ta’lim muammosi bilan uzviy bog’liq. So’nggi vaqt ichida jahonda savodsizlar soni foiz hisobida kamaygan bo’lsa, mutlaq hisobda o’sishda davom etmoqda. Bunda ma’lumotsiz odamlarning hayoti amalda ko’p bolalikni xurofiy aqidalar bilan oqlaydigan arxaik oilaviy an’analarga bo’ysunadi. Pirovardida rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlar o’rtasidagi tafovut bu jihatdan ham ortishda davom etmoqda. Hozirgi vaqtda ajabtovur vaziyatni kuzatish mumkin: savodxonlik mutlaq raqamlarda o’sayotgan bir paytda, savodsizlar, ya’ni o’qish, yozish, oddiy arifmetik amallarni bajarishni bilmaydigan odamlar soni ham o’sib bormoqda (Hindiston aholisining 70%, Pokiston aholisining 60%, Afrika mamlakatlari aholisining 80% savodsiz).

Shu bilan bir qatorda aksariyat odamlarning ma’lumot darajasi yangi texnologiyalar va kompyuter texnikasidan keng foydalanuvchi hozirgi jamiyatda to’laqonli yashash va mehnat qilish imkonini bermasligi bilan bog’liq funksional savodsizlik ham o’sib bormoqda.

Bu muammoning boshqa bir jihati shundan iboratki, jahonning aksariyat davlatlarida ta’lim olish imkoniyati barchaga teng darajada ta’minlanmagan bo’lib, bu ijtimoiy keskinlikning qo’shimcha manbai hisoblanadi. Shuningdek hozirgi davrda ta’lim sifatini yaxshilash, unnig mazmunini ijtimoiylashtirish masalasi ko’ndalang bo’lib turmoqda. Shuni alohida ta’kidlash lozimki ta’limning ijtimoiylashuvi o’quv jarayonida gumanitar fanlarning o’quv soatlari yoki fanlar sonini ko’paytirish emas balki, tabiiy ilmiy fanlar mazmunini gumanitarlashtirish, har qanday ilmiy kashfiyotni inson manfaatlarini himoya qilishga yo’naltirish lozim. Shundagina inson o’z mavjudligini saqlab qolish imkoniyatiga ega bo’ladi.