9-mavzu: asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar hisobi. Reja: Asosiy vositalar hisobining ahamiyati va vazifalari

Хўжалик операцияларининг мазмуни	Сумма, минг, сўм	21-сон БҲМС бўйича ҳисобварақлар корреспонденцияси
Ёзувларни тасдиқловчи ҳужжатлар
			Дебет	Кредит
1	Товар белгисига бўлган мутлақ ҳуқуқ сотиб олинди	6000	0830	6010	Шартнома, банк кўчирмаси
2	Бож тўлови ва маслаҳат хизматлари бўйича харажатлар акс эттирилади	450	0830	6990	Ҳисобварақ-фактура
3	Товар белгиси учун тўлов акс эттирилади	6000	6010	5110	Ҳисобварақ-фактура
4	Бож ва хизматлар учун тўлов акс эттирилади	450	6990	5110	Ҳисобварақ-фактура
5	Товар белгиси бошланғич қиймати бўйича фойдаланишга топширилди	6450	0420	0830	НМА -1 шакл

Номоддий активларни чиқиб кетиши

Корхонанинг балансида асбобни ихтиро қилишга оид патент ҳисобда туради. Асбобнинг дастлабки қиймати 3 400 минг сўм. Амортизацияси 1700 минг сўмни ташкил қилади.

Корхона ҳуқуқдан воз кечиш бўйича шартнома тузди, ушбу шартномага асосан ихтирога оид патент 5000 минг сўмга бошқа ишлаб чиқариш корхонасига берилди.

Патентдан воз кечиш тўғрисидаги шартномани рўйхатдан ўтказиш учун 200 АҚШ долларига тенг миқдорда бож ундирилди. Бож тўлаш пайтидаги дол

лар курси 1 АҚШ доларига 2100 сўмни ташкил этди.

Солиқ оқибатлари

Номоддий активлар объектини сотишда ягона солиқ тўлови бўйича солиққа тортиладиган базага сотишдан олинган даромад киритилади.

Ягона солиқ тўлови корхонанинг асосий (соҳа) фаолият турига тегишли ставка бўйича ҳисоблаб чиқарилади. 2019 йил 1 январдан бошлаб микрофирма ва кичик корхоналар томонидан тўланадиган ягона солиқ тўлови ЎзР Президентининг 2012 йил 25 декабрдаги ПҚ-1887-сон Қарорига 9-1, 9-2, 9-3-сон иловаларда белгиланган ставкалар бўйича ҳисобланади. Масалан, ишлаб чиқариш корхоналари учун ягона солиқ тўлови ставкаси 5% ни, ягона солиқ тўлови суммаси 144 минг сўмни (2880 х 5%) ташкил қилади.

Т/р	Хўжалик операцияларининг мазмуни	Сумма, минг сўм.	21-сон БҲМС бўйича ҳисобварақлар корреспонденцияси		Ёзувларни тасдиқловчи ҳужжатлар
			Дебет	Кредит
1.	Номоддий активни сотиш акс эттирилди	5000	4010	9220