9-ma
`
ruza. Bug‘ turbinalarining
ishchi matematik modellarini qurish.
Reja :
1. Bug‘ turbinalarining ishchi matematik modellarini qurish uchun dastlabki
ma’lumotlar.
2. Bug‘ turbinalarining ishchi matematik modellarini qurish.
Tayanch iboralar :
MM larni avtomatlashtirilgan hisoblash dasturi, MM
larni qurish sharoitlari, bir necha pog‘onali teplofikatsion isitish, ishlab
chiqarishli bug‘ olishga maksimal bug‘ sarfining teplofikatsion bug‘ olishga
bug‘ sarfiga bog‘liqligi , turbina yuklanishining konden-satsion rejimi, sanoat
korxonasi energiya ta’minoti manbasi uchun umumlashgan MM.
Bug‘ turbinalarining ishchi matematik modellarini qurish uchun dastlabki
ma’lumotlar.
Konkret bug‘ turbinalarining MM larini qurish
uchun avtomatlashtirilgan
rejimda barcha tenglamalarning koeffitsientlarini olish imkonini beradigan EHM
uchun yaratilgan. MM larni avtomatlashtirilgan hisoblash dasturi uchun dastlabki
axborot sifatida bug‘ turbinasi rejimlarining diagrammasi qabul qilingan. Bug‘
turbinasi ishchi MM larini avtomatlashtirilgan hisoblash uchun dastlabki
ma’lumotlar quyidagilarni o‘z ichiga oladi: turbinaning MM larni qurish
sharoitlari, turbinaning
sarf qilish tavsiflari, ishchi oqimlarning entalpiyalari,
kondensatorning tavsiflari, ekspluatatsion cheklashlar.
Turbinaning MM larni qurish sharoitlariga: rostlanadigan bug‘ olinishlar
soni, toza bug‘ning bosimi va harorati, ishlab chiqarish va teplofikatsion bug‘
olinishlarning bosimi, bir necha pog‘onali teplofikatsion isitishda- yuqori bug‘
olishning bosimi, yoki teskari tarmoq suvining harorati, bug‘
olishlarning
iste’molchidan qaytib kelayotgan distillyatining harorati, kondensatorda bosim
o‘zgarishida quvvatning nisbiy oshishi kiradi.
Turbinaning sarf qilish tavsiflariga: bug‘ olishlarda teplofikatsion quv-
vatning bug‘ning sarfiga bog‘liq qiymatlari; toza bug‘ning bug‘ olishlarda bug‘-
ning sarfiga va turbinaning quvvatiga bog‘liq sarflari mansub .
Ishchi oqimlarning entalpiyalariga : ishlab chiqarishli bug‘ olishlarning
bug‘ining va ta’minot suvining toza bug‘ning sarfiga bog‘liq entalpiyalari,
shuningdek, teplofikatsion bug‘ olishning ishlab chiqarishga bug‘ olishlarga bug‘-
ning sarfiga va toza bug‘ning sarfiga bog‘liq ntalpiyalari.
Kondensatorning tavsifiga: kondensatorga bug‘ning
sarfiga va sovitish
suvining haroratiga bog‘liq kondensatordagi bosim kiradi.
Ekspluatatsion cheklashlar guruhiga: toza bug‘ning maksimal sarfining va
rostlanadigan bug‘ olishga bug‘ sarfining qiymatlari, shuningdek, ikkita
rostlanadigan bug‘ olishlar mavjud bo‘lganda - ishlab chiqarishli bug‘ olishga
maksimal bug‘ sarfining teplofikatsion bug‘ olishga bug‘ sarfiga bog‘liqligi, yoki
teskari funksiya mansub.
Bug‘ turbinalarining ishchi matematik modellarini qurish.
25- rasmda bug‘ turbinasining ishchi MM larni hisoblash sxemasi keltirilgan.
Eng avvalo turbinaning faqat bitta ishlab chiqarishli (yuqori ) bug‘
olishli rejimi
hisoblanadi. Turbinaning teplofikatsion sikl bo‘yicha ish rejimini hisoblash uchun
ning barcha qiymatlari bo‘yicha issiqlik sarfi
, teplofikatsion sikl
bo‘yicha ishlaganda toza bug‘ sarfi
, teplofikatsion sikl bo‘yicha EE ishlab
chiqarishga
issiflik sarfi
aniqlanadi. Hosil qilingan ketma-ketliklar va
ning berilgan qiymatlari bo‘yicha (23.1a), (23.3a), (23.7) regression
tenglamalar quriladi. Keyin turbina quvvatining
25- rasm. Bug‘ turbinasining ishchi MM larni hisoblash sxemasi .
har bir
qiymatlari uchun kondensatorga issiqlik sarfi
,konden-
satsion sikl bo‘yicha EE ishlab chiqarish
,
kondensatsion quvvat ishlab
chiqarishga issiqlik sarfi
aniqlanadi. Agar rejimlar diagrammasi
ning
MM larni qurish sharoitlari bilan mos tushmaydigan qiymatlari uchun, yoki
kondensatordagi bosim
ning o‘zgarmas qiymatlari uchun qurilgan bo‘lsa,
turbina quvvatiga mos tuzatma kiritiladi.
MMni qurish algoritmining yakuniy qismi turbina yuklanishining konden-
satsion rejimini hisoblashdir. Bunda (23.2v) va (23.6v)
ga muvofiq
va
ketma- ketliklar quriladi va (23.5) va (23.10) bog‘liqliklar quriladi.
Qayd qilish lozimki, sanoat korxonasi energiya ta’minoti manbasini uchun bug‘
turbinalarining issiqlik uzatish qurilmasi –IUQ dan beriladigan bug‘ni utilizatsiya
qilishga mo‘ljallangan maxsus konstruktiv guruhi xarakterlidir.
Bunaqa turdagi turbinalarning umumlashtiruvchi vakili- bittasi qaytari-luvchi
bo‘lgan ikkita rostlanadigan bug‘ olinishli kondensatsion turbinadir. Bunaqa
turbinani tasvirlovchi matematik model ikkita rostlanadigan bug‘ olinishli
kondensatsion turbinaning MM
[( ) ( )]
dan unga bug‘
qabul qilishli
rejimlarni tasvirlovchi matematik bog‘liqliklarni kiritish yo‘li bilan hosil qilinishi
mumkin :
