9-лаборатория иши. Сатҳ ўлчаш асбоби билан тажриба ўтказиш ва компьютерда виртуал сатҳ ўлчаш асбобини ўрганиш ва тажриба ўтказиш (2 соат). Ishdan maqsad

Satxni o’lchashning nazariy asoslari

Gidrostatik satx o’lchagichlar

Gidrostatik satx o’lchagichlar yordamida satxni o’lchash uchun suyuqlik ustuni hosil qilayotgan bosimni o’lchab satx o’lchanadi, ya’ni

; ( bo’lganda)

Pezometrik va difmanometrik gidrostatik satx o’lchash usullari mavjud.

Pezometrik satx o’lchagichlar (rasm 6.1) agressiv va o’ta agressiv muxitlarning satxini o’lchashda qo’llaniladi. .

Rasm 6.1. Pezometrik sath o’lchagichlarning printsipial sxemasi

Ushbu satx o’lchagich o’lchash komplektiga quyidagilar kiradi:

1 – rostlanuvchi drossel;

2 – rotametr;

3 – pezometrik trubka;

4 – manometr (ikkilamchi asbob)

Havo berilishi bilan tizimdagi bosim suyuqlik ustuni (H) bosimiga tenglashguncha ortib boradi, ya’ni, ρgh. Bosim tenglashishi bilan pezometrik trubkadan (3) havo chiqishga boshlaydi. Bu havo sarfi minutiga 60-100 pufakcha qilib rostlovchi drossel (1) va stakancha yordamida sozlanadi. SHunday qilib, p’ezometrik trubkadagi bosimni o’lchaydigan o’lchov asbobi (4) shkalasi, o’lchanayotgan satx birligida graduirovkalanishi mumkin.

Gidrostatik satx o’lchagichlarning (rasm 6.2) ikkinchi turi difmanometrik satx o’lchagichlardir.

Rasm 6.2. Difmanometrik satx o’lchagichlarning printsipial sxemasi

Tenglashtiruvchi idish tirsagidagi suyuqlik ustuni balandligi o’zgarmas, difmanometrning boshqa tirsagidagi bosim esa, rezervuardagi suyuqlik satxi o’zgarishi bilan o’zgaradi, ya’ni, satxning xar bir qiymatiga ma’lum bir bosimlar farqi to’g’ri keladi. Birinchi holatda, apparatdagi bosim atmosfera bosimiga mos bo’lsa, unda , tenglashtiruvchi idish apparat tubiga moslab o’rnatiladi va unda o’lchanayotgan bosimlar farqi quyidagicha bo’ladi:

Agar apparatdagi bosim atmosfera bosimidan katta bo’lsa, unda,