9-10 ma’ruza. Lokal tarmoqlar (lan) va ularning qurilish usullari Reja

Ruxsatsiz kirishdan himoyalash. Ajratiluvchi muhit ruxsatsiz tarmoqni eshitish va uzatilayotgan ma’lumotga ega bo’lish uchun juda qulay imkoniyat yaratadi. Buning uchun ma’lumot oqimini tahlil qiluvchi dastur o’rnatilgan kompyuterni konsentratorning bo’sh raz’yomiga ulash, tarmoq bo’ylab oquvchi trafikni diskka yozish, bundan so’ng esa kerakli axborotni ajratib olish yetarli hisoblanadi. Shuning uchun konsentratorlarni ishlab chiqaruvchilar ajratiladigan muhitlarga ma’lum bir ma’lumotlarni himoyalash vositalarini taqdim etishadi.

Bir muncha oddiy vosita – bu konsentratorlar portlariga ruxsat etilgan MAS-manzillarni belgilash. Standart Ethernet konsentrator portlari MAS-manzillarga ega bo’lmaydi. Himoya shundan iborat bo’ladiki, bunda ma’mur qo’lda konsentratorning har bir portini biror-bir MAS-manzilga bog’laydi. Bu MAS-manzil ushbu portga bog’lanishga ruxsat etilgan stansiyaning manzili hisoblanadi. Masalan 5.22-rasmda konsentratorning birinchi portiga 123 (shartli yozuv) MAS-manzil belgilangan va 123 MAS-manzilli kompyuter ushbu port orqali tarmoqda ravon ishlamoqda. Agar yovuz niyatli shaxs bu kompyuterni uzib va uning o’rniga o’zining kompyuterini ulasa konsentrator buni sezadi, chunki yangi ulangan kompyuter tarmoqda o’zining ishini boshlashi bilan unga manba manzili 789 bo’lgan kadr yetib keladi. Bu manzil birinchi port uchun ruxsat etilmagan bo’lib, uning kadrlari filtrlanadi, port uziladi, kirish huquqi buzilganligi haqidagi fakt ro’yxatga olinishi mumkin.

 

 

 

Ma’lumotlarni himoyalashning ushbu usulini amalga oshirish uchun konsentratorni oldindan konfigurasiyalash kerak. Buning uchun konsentrator boshqaruv blokiga ega bo’lishi kerak. Bunday konsentratorlar odatda intellektual deb ataladi. Boshqaruv bloki o’zida ichki dasturiy ta’minoti bilan ixcham hisoblash blokini o’zida aks ettiradi. Ma’mur bilan boshqaruv blokining o’zaro aloqasi uchun konsentrator konsol portiga (ko’proq RS-232) ega bo’lib, unga terminal yoki terminalni emulyasiyalash dasturi bilan shaxsiy kompyuter ulanadi. Terminalni ulaganda boshqaruv bloki uning ekraniga muloqot ekranini tashkil qiladi. Bu muloqot ekrani orqali ma’mur MAS-manzillar qiymatini kiritadi. Boshqaruv bloki boshqa konfigurasiyalash operasiyalarini ham quvvatlashi mumkin, masalan portlarni qo’lda o’chirish va yoqish. Buning uchun terminalni ulaganda boshqaruv bloki ekranga bir qancha menyu chiqaradi va bu yordamida ma’mur kerakli harakatni tanlaydi.