9- mavzu: Dispers sistemalarning fizik-kimyosi. Mavzuni asoslash O

Suspenziyalar

Suspenziyalar geterogen sistema hisoblanib, kolloidlardan va eritmalardan juda keskin farq qiladi. Suspenziya zarrachalari shu qadar yirikki oddiy ko`z bilan ham ko`rsa bo`ldi. Ular filtrdan va yarim o`tkazgich membranalardan o`tmaydi.

Erigan modda zarrachalari biro z vaqt o’tgach cho`kmaga tushib qoladi.

         Agar loyqa suv aralashtirilsa, aralashadi lekin tezda zarrachalar cho`kadi, shaffof suyuqlik suv yuziga chiqadi. Siz dorixonalarda yoki aptechkada suspenziyali dori moddalarini topishingiz mumkin. Misol uchun, Kaopectate, kolaminli losyon, antidsidli aralashma va syuq penitsillin.

Tavsiyalarga amal qilgan holda bularni ishlatishdan oldin “yaxshilab chayqatish kerak”shunda zarrachalar suspenziyani hosil qiladi.

        Suvni tozalash inshootlari suv tozalash uchun ishlatiladigan suspenziyalar kabi xususiyatlariga ega.

Agar kimyoviy moddalar masalan, alyuminiy sulfat, temir sulfat ishlov berilmagan suvga qo`shilsa, ular yirik suspenziya zarrachalarini ya`ni flok hosil qiladi. Suv tozalovchi zavodlarda filtrlar tizimi suspenziya zarrachalarini ushlab qoladi, toza suv esa keyingi bosqichga o`tadi.

      

Eritma, kolloid va suspenziyalarni solishtirish

Aralashma turlari	Zarrachalar tipi	Cho`kma	Bo`linish
Eritma	Kichkina zarrachalar huddi atomlar,ionlar va kichik molekulalar singari	Zarrachalar cho`kmaydi	Filtrlar yoki yarim o`tkazgich membranalarida ajralmaydi
Коlloidli	nisbatan katta molekulalar yoki molekulalar gruppasi yoki ionlar	Zarrachalar cho`kmaydi	Zarachalar yarim o`tkazgichlar memebranalarda ajralishi mumkin lekin filtrlarda ajralmayadi
Suspenziyali	Juda katta zarrachalar ko’z bilan ko`rsa bo`ladi	Zarrachalar tez cho`kadi	Zarrachalarni filtr yordamida ajratish mumkin.

Har xil aralashmalarnining xususiyatlari: (а) suspenziya cho`kmoqda (Б) suspenziya zarrachalari filtr yordamida bo`linmoqda; zarrachalar (с) Eritma yarimo`tkazgich membranlardan o`tmoqda lekin suspenziya va kolloidlar o`tmaydi. Filtr qo’llanilishi mumkin eritmadagi kolloid zarrachalarni ajratish uchun. Lekin yarimo’tkazuvchan membranani qo’llash uchun kolloidlarni eritmadan ajratish kerak. *