9- amaliy mashg‘ulot

9- amaliy mashg‘ulot.
6.1. Struktura sxemalarni tuzishga doir misollar

1–misol. 7.1 - rasmlarda o‘zgarmas tok generatori kuchlanishini avtomatik rostlash sistemasi va uning funksional sxemasi ko‘rsatilgan.

7.1–rasm

Dn kuchlanish bo‘lgichidan olinadigan (kU_G) kuchlanish generator kuchlanishiga (U_G ) proporsional bo‘lib, u U_O kuchlanish bilan taqqoslanadi va ayirma ε=U_O–kU_G elektron kuchaytirgich kirishiga beriladi. Elektron kuchaytirgich chiqishiga o‘zgarmas tok motori D ulangan. Motor vali reostatni harakatga keltiradi. Bu reostat esa o‘zgarmas tok generatorining qo‘zg‘atish chulg‘ami zanjiriga ulangan. Generator kuchlanishi U_G berilgan qiymatidan oshib ketganida, motor reostatni shunday rostlaydiki, bunda o‘zgarmas tok generatorining qo‘zg‘atish chulg‘amiga keladigan kuchlanish kamayadi. Bu o‘z navbatida boshqariladigan kuchlanishni pasayishiga olib keladi.

Funksional sxemasi 5.1b-rasmda va uzatish funksiyalari birinchi bobda keltirilgan generator kuchlanishini rostlovchi avtomatik sistemaning struktura sxemasi 5.2-rasmda ko‘rsatilgan.



5.2-rasm

2-misol. 5.3a-rasmda G – D sxema asosidagi o‘zgarmas tok motori tezligini stabilizatsiya qiluvchi avtomatik sistema va uning funksional sxemasi esa 3.6b-rasmda ko‘rsatilgan.

5.3-rasm

Bu sxema tezlik bo‘yicha manfiy teskari bog‘lanishga ega. Manfiy teskari bog‘lanish taxometrik ko‘prik orqali amalga oshiriladi. Motor validagi yuklama oshgan sari uning tezligi kamayadi, buning natijasida taxometrik ko‘prik orqali olinadigan kuchlanish va berilgan kuchlanish U_o orasidagi farq ortadi. Bu farq U kuchaytirgich orqali yana orttirilib, o‘zgarmas tok generatori qo‘zg‘atish chulg‘amiga beriladi. Qo‘zg‘atish chulg‘amidagi kuchlanish va magnit oqimi ko‘payishi tufayli generator chiqishida kuchlanish ortadi va buning natijasida o‘zgarmas tok motorining tezligi ham oshadi.

5.4 - rasmda funksional sxemasi 3.6b-rasmda tasvirlangan motor tezligini rostlovchi avtomatik sistemaning struktura sxemasi ko‘rsatilgan.



5.4-rasm


6.2. Struktura sxemalarini o‘zgartirish orqali
ABS uzatish funksiyalarini topish

Struktura sxemasini o‘zgartirish qoidasiga asosan murakkab struktura sxemalarni soddalashtirish va ABS uzatish funksiyasini aniqlash mumkin.

1-misol. Generator kuchlanishini avtomatik rost-lovchi sistema uzatish funksiyasini aniqlang (3.5-rasm va uning misolga qarang).
Ochiq sistemaning uzatish funksiyasi:

bu erda, – ochiq sistema kuchaytirish koeffitsientlari.

Yopiq sistemaning berilgan ta’sir U₀ bo‘yicha uzatish funksiyasi :

bu erda, ; a₂=T_emT_q; a₁=T_em+T_q; a₀=1+K_yo.

Toydiruvchi ta’sir f bo‘yicha yopiq sistemaning uzatish funksiyasi:





Keyingi misollarning berilishlari, javoblari va yechish bo‘yicha ba’zi bir yo‘llanmalar quyida ko‘rsatilgan.