9- amaliy mashg'ulot. Umumiy usullar bilan kompleks masalalar echish

9- amaliy mashg'ulot. Umumiy usullar bilan kompleks masalalar echish
Ba'zi murakkab (kompleks) masalalarni echishda ayrim oddiy masalalarni ketma-ket qo'llab, natijaga erishish mumkin. Bunday oddiy masalalar asosiy masalalar deyiladi.

Asosiy masalalar:

1 masala - To'g'ri chiziq kesmasini berilgan nisbatga bo'lish.

2 masala - Umumiy vaziyatdagi to'g'ri chiziq kesmasining haqiqiy kattaligi va uning proeksiya tekisliklariga og'ish burchaklarini aniqlash.

3 masala - Berilgan uzunlikdadi kesmani to'g'ri chiziq bo'ylab qo'yib chiqish.

4 masala - O'zaro parallel to'g'ri chiziq va tekisliklarni yasash:

a) berilgan to'g'ri chiziqqa parallel tekislik o'kazish;

b) berilgan tekislikka parallel tekislik o'kazish;

c) berilgan tekislikka parallel to'g'ri chiziq o'kazish.

5 masala - Umumiy vaziyatdagi tekislik bilan to'g'ri chiziqning uchrashish nuktasini yasash.

6 masala - Umumiy vaziyatdagi tekisliklarning o'zaro kesishuv chizig'ini yasash.

7 masala - Umumiy vaziyatdagi tekislikka perpendikulyar bo'lgan to'g'ri chiziqni yasash.

8 masala - Berilgan to'g'ri chiziqqa perpendikulyar bo'lgan tekislik yasash.

Kompleks masalalarni yechishdan oldin qo'yilganmasalani berilishini fazoviy sxemada tasvirlab, yechish yo'lini aniqlab olish kerak. Keyinechish yo'lini asosiy masalalarga bo'lib, ketma-ket ularni qo'llash lozim. Misol uchun shunday murakkab masalani echib ko'ramiz:

1-Misol: berilgan nuqtadan umumiy vaziyatda berilgan tekislikgacha bo'lgan masofani haqiqiy kattaligi aniqlansin.

Buning uchun, birinchidan, nuqtadan tekislikga perpendikulyar o'tkazamiz, demak 7 asosiy masalani qo'llaymiz. Ikkinchidan, perpendikulyar bilan tekislikni kesishish nuqtasini topamiz, buning uchun 5 asosiy masalani qo'llaymiz. Uchichidan, topilgan kesmani (berilgan nuqtadan kesishuv nuqtasigacha) haqiqiy kattaligini 2 asosiy masalani qo'llab topamiz.

2-Misol: Berilgan tekislikga 20mm masofada parallel tekislik o'tkazish.