8-tema. Sportshılardıń partlaw qábiletin ólshew hám rawajlandırıw usılı (spork)

6.8. Trener iskerligin bahalawda tiykarǵı kriteriyalar

Joqarı dárejede jumıs isleytuǵın trenerdiń jumısın bahalaw oǵada qıyın process, óytkeni, onıń iskerliginiń «ónimi» sportshı bolıp tabıladı, onıń nátiyjesi tek trenerdiń jumısına ǵana emes, al, kóplegen faktorlardıń jıyındısına (sportshınıń múmkinshilikleri, tayarlıq sharayatları, dástúrler, trener jumısınıń sociallıq klimatı) baylanıslı.
Álbette, trenerdiń iskerligin ilimiy bahalaw onıń nátiyjesine tásir etetuǵın basqa faktorlardan biyǵárez anıqlanıwı múmkin emes. Bul temada trenerdiń psixologiyası kórip shıǵılatuǵın bolǵanlıqtan, onıń jumısın bahalawda trenerdiń tiykarǵı qásiyetlerin ajıratıp kórsetiw múmkin.
Solay etip: basqa sebeplerden tısqarı, trener iskerliginiń nátiyjesi kóbinese onıń professional roli hám jeke qásiyetleriniń eki faktorına baylanıslı boladı.
Rumıniyalı psixolog Mariya Sherban sport ámeliyatında trener jumısınıń qunlılıǵın anıqlaytuǵın joqarıda atap ótilgen faktorlar qatnasınıń tórt tiykarǵı variantı bar dep esaplaydı. Bul jerde tek trenerge ǵárezli hám ol túsinetuǵın faktler ǵana kórsetilgen. Bul variantlarǵa súyene otırıp, trenerdiń modeli qanday da bir abstrakt túsinikti bildirmeydi dep tastıyıqlawǵa boladı, degen menen onı tikkeley sport maydanshasınan tabıw júdá qıyın.
A variantında trener iskerliginde onıń professional hám jeke qásiyetleriniń ideal birikpesiniń sxeması keltirilgen (3-súwret).
Kórsetilgen eki faktordıń (professional rol, adamnıń xarakteri) arasında olardıń bir-birine tásir etiwine hám jaǵday jaratıwına múmkinshilik beretuǵın optimal teńsalmaqlılıq bar. Solay etip, trenerdiń professional qábiletleri hám sport jámáti menen sezimtal, durıs qarım-qatnas onıń sapalı xarakteristikasın arttıradı.
Bunday varianttı qaǵazda kórsetiw ańsat, biraq, ámeliyatta oǵan erisiw oǵada qıyın. Biraq, bir qatar sherik faktorlar keri baǵdarda tásir etiwi hám kórsetilgen teńsalmaqlılıqtı buzıwı múmkin.
Trenerdiń professional roli variantı menen qatar basqa professional múmkinshilikler de bar.

Al, endi basqa variantlardıń ishki mazmunın kórip shıǵayıq (4.5.6-súwret).

Professional roli		Insan xarakteri
Qásiyetleri: arnawlı mádeniyat ulıwma mádeniyat professional qábilet		Baylanıslar, isenim ushın tiykar Talapshańlıq, intizam Iskerligi, ózińizdi uslap turıw qábiyleti qádir qimbat, teń salmaqlılıq
	TÁSIRI
Gruppanıń júklemelerge bolǵan qálewi túsedi Gruppanıń júklemelerge bolǵan umtılıwları, hám turaqlı, hám joqarı Intizam, tártip, isenim Jámáát insan hám kásiplik pazıyletler boyınsha tárbiyashılardı qabıl etedi Húrmet hám sheriklikke tiykarlanǵan munásábetler