8-sinf i-chorak №9 Sana

O`yin paytida nimalarni qilish
mumkin-u,
nimalarni qilish mumkin emas?
Agar o`yinchi to`pni ataylab oyog`i bilan tepib yoki qo`li bilan urib yuborsa, to`p boshqa jamoaga beriladi. Bordi-yu, o`yinchining oyog`i bexosdan tegib ketsa, unda jarima ham berilmaydi, o`yin ham to`xtatilmaydi.
To`pni yerga faqat bir (o`ng yoki chap) qo`l bilan urib yurib harakat qilishga ruxsat etiladi. To`p bilan qancha qadam qo`yilsa ham xato bo`lmaydi (to`p yerga urib yurilsa, albatta). To`pni yerga urib yurish, yugurish to`xtatildi deb aytish, bu o`yinchining to`p bilan to`xtaganidir. Shundan so`ng u to`pni savatga tashlashi yoki sherigiga uzatishi mumkin. O`yinchi to`p bilan xohlagan tomonga burilishi, harakatda bo`la turib, ikki qadam yurib to`xtashi, to`pni uzatib yuborishi, to`pni savatga otish uchun sakrashi mumkin, ammo oyog`i yerga tushmay, to`pni otib ulgurishi kerak. Sakrab to`pni ilib olib bir oyoqqa tushish (shu tushgan oyoq boshqa qadam qo`yilgunicha) tayanch oyoq deb hisoblanadi, bordi-yu qadam qo`yib yurilsa, unda „probejka“ deyiladi. Bundan tashqari, o`yinchilar zonalar haqidagi qoidani ham bilishlari zarur, chunki jamoalarning o`z zonasi hamda raqibning zonasi degan tushunchalar mavjud. Agar o`yinchi hisoblangan hujumchi oldingi zonaga o`tsa, u o`yinchi orqa zonaga to`p uzatishi
man etiladi. O`rta chiziqdan orqaga to`p uzatish mumkin emas.
Uch, besh, o`n soniyali qoidalar. Hujumchining oldingi hujum zonasiga o`tib, jarima tashlash maydonchasiga kirib olishiga uch soniyali qoida deb aytiladi. U yerda to`pli va to`psiz hujumchi 3 soniyadan ortiq bo`lishi man etiladi. Agar to`pli o`yinchi shu jarima maydonchasiga tushib qolsa, u uch soniya ichida to`pni savatga
tashlashi kerak.
Besh soniyali qoidada, agar o`z zonasi ichidagi o`yinchi to`pni olgach, 5 soniyada uni uzatmasa, dumalatmasa yoki yerga urib yurmasa,
hakam to`pni oladi va „bahsli to`p“ belgilaydi. Jarima to`pini tashlayotgan o`yinchi ham 5 soniya ichida to`pni tashlashi kerak. O`n