8 ona tili docx

sintaktik  aloqa

,  sintaktik  aloqani

o‘rganuvchi bo‘lim

sintaksis

deyiladi. Tovushlardan so‘z va qo‘shimchalar, so‘z

va qo‘shimchalardan gap hosil  bo‘ladi.

Gap bitta so‘zdan iborat  bo‘lishi  ham

mumkin.

Mustaqil so‘zlarning nutqda bog‘lanishidan

so‘z birikmasi

hosil bo‘ladi.

So‘z birikmasi bo‘lish uchun

:

1) kamida ikkita mustaqil so‘z bo‘lishi lozim;

2) bu so‘zlar ma’no jihatdan mos bo‘lishi kerak;

3) so‘zlarning biri ikkinchisiga ergashishi, ya’ni tobelanishi zarur;

4) qo‘shimcha va yordamchi so‘zlar mustaqil so‘zlarni bog‘lashi kerak.

So‘zlar bog‘lanishida

oldin kelgan so‘z tobe so‘z

,

keyin kelgan so‘z hokim

so‘z

deyiladi. Tobe  so‘z  hokim  so‘z  ma’nosini izohlaydi,  to‘ldiradi. Nutqda  biri

ikkinchisini izohlamaydigan bog‘lanishlar ham  mavjud: olma va  anor; o‘qidi  va

yozdi; Salim, Halim kabi.

Bir mustaqil so‘z boshqa mustaqil so‘zni izohlaydigan bog‘lanish

tobe bog‘lanish

deyiladi. Bir  mustaqil  so‘z boshqasiga  ergashmay,  izohlamay bog‘lansa,