8-modul. Materiallar turi va ularni qo‘llash sohasi. Rеja

 Qirquvchi  asboblar materiallariga  qo‘yilgan  talablar. 

Quyidagi  asosiy talablar  qo‘yiladi 

---

1.  Etarli  darajadagi  yuqori  qattiqlik.  Bu  qattiqlik  ishlanayotgan  material 

qattiqligidan  ancha katta bo„lishi lozim. 

2.  Kesuvchi  asbobni  qirqish  tig„i  mustahkam  bo„lishi  kerak.  Keskichni 

oldingi  yuzasiga  katta  bosim  ta‟sir  qiladi,  bir  necha  yuz  kilogrammdan  bir  necha 

tonnagacha.  Bu  bosim  qirqish  tig„ini  uchiga  to„g„ri  keladi.  Yana  qizig„i  shundaki, 

bu  bosim  vaqt  bo„yicha  o„zgaruvchan  chunki  qiytim  qatlami  har  xilligi  hisobiga 

kuch ham o„zgarib turadi. 

3.  Ishqalanib  yeyilishga  katta  chidamlilik.  Keskich  oldingi  yuzasidan  qirindi 

rotorli  ekskovatori  tishlari  kabi  tirnab  o„tib  yuzaga  ishqalanib  yeyiladi.  Bular 

hammasi yuqori harorat ostida o„tadi. 

4.  Issiqqa  bardosh  bo„lishi  lozim.  Qirqish  jarayonida  ko„p  va  katta  issiq 

chiqadi.  Uglerodli  asbobsozlik  po„latlarni  issiqqa bardoshligi 200-250ºС. Umuman 

olganda,  po„latni  issiqqa  bardoshliligi  deb,  uni  qaysi  haroratgacha  qizdirilganda 

o„zini  mexanik  xossalarini  saqlab  turish  qobiliyatiga  aytiladi.  Tez  kesar  po„latlari 

uchun u 600ºС ga, qattiq qotishmalar uchun 800-900-1000ºС  ga teng. 

5.  Keskich  materiali  ishlanayotgan  material  bilan  bir-biriga  yopishqoqligi 

iloji boricha kam bo„lishi lozim. Yopishgan hajm o„zidan keyingi kelayotgan oqim 

bilan o„pirib olib ketadi-yulib oladi. 

6.  Iloji  boricha  keskich  materialini  issiqlik  o„tkazish  qobiliyati  yuqori 

bo„lishi  kerak.  Keskich  cho„qqisidagi  issiqlik  to„planib  qolsa,  cho„qqi  o„ta  qizib 

qirqish qobiliyatini yo„qotadi. (Ariqdagi suv toshgan kabi) 

Materiallar 

1.Uglerodli  asbobsozlik po„latlari. 

2.Legirlangan  asbobsozlik po„latlari. 

3.Tezkesar po„latlar. 

4. Qattiq qotishmalar. 

5.Mineralo-keramik  materiallar. 

6.Olmoslar. 

7.Jivirlovchi-abraziv  materiallar.