8-mavzu: miqdoriy analiz va uning metodlari reja

Yechish. Avvalo xosil qilingan 0,4644 г BaSO₄ tarkibidagi Ва²⁺ (uning atom massasi 137,4 g ) ioni miqdorini xisoblaymiz.

233,40г BaSO₄ tarkibida – 137,40 гВа²⁺ bor

0,4644 г BaSO₄ tarkibida – х г Ва²⁺ bor.

Analiz uchun olingan sof Ba Cl₂·2H₂O тarkibidagi Ва²⁺ ionining protsent miqdorini hisoblaymiz.

0,4872 г toza Ba Cl₂·2H₂O 100% tashkil etadi.

0,2733 г toza Ba Cl₂·2H₂O х % ni tashkil etadi.

Demak, sof BaCl₂·2H₂O tarkibida 56,09 protsent bariy mavjud ekan.

Agar aniqlanayotgan element yoki ion olingan namuna xolida emas, balki boshqa xolatda aniqlanayotgan bo’lsa, tortma analizdagi natijalarni xisoblashlar paytida qayta xisoblash faktorlardan foydalaniladi. Qayta xisoblash faktori F aniqlanadigan modda atom (yoki molekulyar) massasini cho’kmadagi moddaning molekulyar massasiga nisbati bilan aniqlanadi.

Aniqlanadigan moddaning atom ( yoki molekulyar) massasi

F = 

CHo’kmadagi moddaning molekulyar massasi
Qayta xisoblash faktori 1 g cho’kmadagi aniqlanayotgan moddadan kancha borligini Ko’rsatadi. Konkret xollar uchun qayta xisoblash faktori quyidagicha topiladi:

Aniqlanayotgan element yoki birikma Ва Fe FeO MgO

Hosil qilingan cho’kma (tortiladigan shakl) ВаSO4 Fe2O3 Fe2O3 Mg2P2O7

Qayta hisoblash faktori A-Ba | M 2A Fe | M 2M FeO | M 2MMgO | M

Bariy aniqlanayotgan bo’lsa, cho’kma va tarozida tortiladigan namuna ВаSO₄ formulaga ega bo’lsa, qayta xisoblash faktori ya‘ni analitik ko’paytuvchi quyidagicha topiladi:

Qayta xisoblash faktorining qiymati spravochniklarda berilgan.

Analiz natijalarini xisoblashda qayta xisoblash faktorini qiymati inobatga olingan tayyor formuladan foydalaniladi:

Bunda:

a- tekshirilayotgan modda tortimi massasi, g

b- tortiladigan namuna massasi, g

f- qayta xisoblash faktori
Ushbu formuladan hamda 2 misolda keltirilgan ma‘lumotlardan foydalanib Ba Cl₂·2H₂O tarkibidagi bariyni protsent miqdorini xisoblab topish mumkin:


Demak, tayyor formuladan foydalanilganda xisoblash ancha osonlashadi.

Analiz natijalarini laboratoriya jurnaliga tartib bilan analiz kachon utkazilgani, chislosi, analizni nomi , aniqlash metodikasi, ulchash va tarozida tortish natijalari, analiz natijalarini xisoblashni yozib borish kerak.