8-Мавзу. Давлат бюджети. Солиқлар ва давлат қарзлари

Солиқларнинг ўзига хос хусусиятлари:

• 2. Солиқларнинг давлат мулкига айланиши. Солиқлар албатта ғазнага - давлат бюджетига ва бошқа давлат пул фондларига тушади. Агар тўлов бошқа ихтиёрий фондлар - «Истеъдод», «Экосан», «Камолот», «Нуроний» жамғармаларига тушса, унда солиқ муносабати бўлмайди. Чунки мажбурийлик тамойили йўқ, бу тўлов давлат мулкига тушмайди.

Солиқларнинг ўзига хос хусусиятлари:

• 3. Солиқлар қатъий белгиланган ва доимий амалда бўлади. Тарихда 50 ва 100 йиллаб ўзгармасдан амалда бўлган солиқлар мавжуд. Илмий асоси қанча чуқур бўлса солиқлар шунча катъий ва узоқ йиллар ўзгармасдан амал қилади ёки жуда кам ўзгаради.

Солиқларнинг ўзига хос хусусиятлари:

• 4. Тўланган солиқлар мамлакат миқёсида ҳаммага бир хил миқдорда қайтиб келади. Солиққа тортиш тизимида энг муҳим жихати шундаки солиқларни тўлиқ ва самарали қайтарилиш тамойилига амал қилишидир. Фақатгина солиқларнинг тўлиқ, манзилли ва самарали қайтарилишлигигина солиқ механизмини ижтимоий такрор ишлаб чиқаришнинг энг муҳим бўғинларидан бирига айлантиради.

2. Солиқларнинг турлари ва функциялари.

• Лекин, давлатга тўланган солиқ суммаси тўловчининг шахсан ўзига тўлиқ кайтиб келмайди, яъни у эквивалентсиз пул тўловидир. Масалан, солиқ тўловчи бу йили давлатнинг соғлиқни сақлаш ва маориф хизматларидан ҳеч фойдаланмаган бўлиши мумкин. Лекин бозор иқтисодиёти шароитида ҳамма солиқ тўловчиларнинг тўлаган солиқ ва йиғимлари давлатнинг уларга кўрсатган турли хил хизматлари (мудофаа, хавфсизликни таъминлаш, тартиб-интизомни ўрнатиш ва бошқа ижтимоий-зарурий хизматлар) орқали ўзларига қайтиб келади.

2. Солиқларнинг турлари ва функциялари.

• Демак, солиқ тўловчилар нуқтаи назаридан олганда ҳамма солиқлар бозор иқтисодиёти шароитида давлатнинг кўрсатган ижтимоий хизматлари учун тўланадиган (тўлов) ҳақдир.
• Солиқлар бюджетга ва давлат пул фондларига келиб тушадиган, мажбурий характерга эга бўлган пул тўлови муносабатларидир.