8-mavzu. Banklararo hisob-kitoblar. Reja: Banklararo hisob-kitoblarning mazmuni va ularning rivojlanish tarixi

3. 

Bir  bankka  qarashli  filiallar  o„rtasidagi  hisob-kitoblarning  tashkil

 

etilishi.

Hozirgi  kunda respublikamizda  26  ta tijorat  banki  faoliyat yuritib  kelmoqda. 

Bu  banklar  o‘z  faoliyati  hamda  mijozlarning  operatsiyalari  yuzasidan  boshqa 

banklar  bilan  munosabatda  bo‘ladilar.  Agar  bir  tipdagi  banklar  o‘rtasida 

operatsiyalar  yuzaga  kelsa,  bu  holda  Bosh  bankning  ichida  operatsiyalar 

yakunlanadi.  Masalan,  DAT  “Asakabank”ning  ikkita  filialining  miijozlari  bir- 

biriga pul o‘tkazishlari lozim bo‘lsa, bu operatsiyalar DAT “Asakabank”ning Bosh 

banki 

orqali  o‘tkaziladi. 

Markaziy  bankning  Hisob-kitob  markazi  bu 

operatsiyalarda  ishtirok  etmaydi.  Bir 

tipdagi  bank  filiallari  o‘rtasidagi 

operatsiyalar  debet  hujjatlari  bo‘yicha  alohida,  kredit  hujjatlari  bo‘yicha  alohida 

buxgalteriya provodkalari orqali bajariladi.

Eng  avvalo,  to‘lovchi  korxona  bankida  mijozning  hisobvarag‘idan  pulni 

kamaytirish  bo‘yicha  buxgalteriya  yozuvlari  bajariladi.  (Bunday  buxgalteriya 

yozuvlarini  avvalgi  mavzuda  o‘rgangansiz.  Ushbu  provodkani  eslab  ko‘ring). 

Faraz  qilamiz,  DAT  “Asakabank”ning  Yunusobod  filiali  to‘lovchi  korxonaga 

xizmat ko‘rsatadi,  mahsulot  sotgan korxonaga esa DAT“Asakabank”ning Andijon

115

---

filiali  xizmat  ko‘rsatadi.  DAT“Asakabank”ning  Yunusobod  filialidan  elektron 

to‘lov Bosh bankka jo ‘natiladi.  Bosh bank elektron to‘lov haqidagi axborotni qabul 

qilib,  Yunusobod  filialining  vakillik  hisobvarag‘idan  Andijon  filialining  vakillik 

hisobvarag‘iga  mablag‘larni  o‘tkazadi.  Bu  operatsiya  quyidagi  provodka  orqali 

bajariladi:

Debet 22204 DAT“Asakabank”ning Yunusobod filiali

Kredit 22204 DAT“Asakabank”ning Andijon filiali

Shundan so‘ng, elektron to‘lov “Asakabank”ning Andijon filialiga o‘tkaziladi