8-mavzu. Agrobiznesda kooperatsiyаviy munosabatlarni rivojlantirish

8.2-rasm. Kooperatsiyaning faolyat turiga qarab turlanishi va xususiyatlari

8.3-rasm. Kooperatsiyaning faoliyat ko’lamiga qarab turlanishi

Qishloq xo’jaligi uchun kooperativlarning asosiy ahamiyati nafaqat ularning ijtimoiy intilishlaridangina emas, balki kooperativlar qishloq xo’jalik ishlab chiqarish va butun agrosanoat majmuining kontsentratsiyalanish vositasi hisoblanadi..

Kooperatsiyalashda tarixiy yuzaga kelgan mayda qishloq xo’jalik ishlab chiqaruvchisi va ta’minot-sotuv tizimli iqtisodiy asoslangan yirik qayta ishlash sanoati korxonalari o’rtasidagi qulay uyg’unlik ta’minlanadi. Bularning barchasi yirik birlashmalar tashkil etilishida, kontsentratsiya jarayoniga ko’maklashadi. Uning xususiyati shundaki, fermer xo’jaligi mustaqilligini saqlab qolgan holda ishlab chiqarishning yuqori samaradorligini ta’minlashga imkon beruvchi yirikroq iqtisodiy tuzilmalarga kiradi. Bu tuzilmalar alohida qishloq xo’jalik korxonalari hal eta olmaydigan masalalarni hal qiladi.
Fermerlik kooperatsiyasining rivojlanishi jahon amaliyotida faoliyat turlari bo’yicha kooperativlarning : mahsulotni qayta ishlash, sotish, xizmat ko’rsatish, ishlab chiqarish vositalari bilan ta’minlash, kreditlash va ishlab chiqarish sohalarini rivojlantiradi. Bunday kooperativlar fermerlarga sotuv bozorlarini va barqaror narxlarni kafolatlaydi.


Nazorat va muhokama uchun savollar:
1. Kooperatsiyaga ta’rif bering.
2. Qishloq xo’jaligida kooperativ munosabatlarni rivojlantirishning zaruriyati nimada?
3. Agrobiznesda kooperatsiya munosabatlarini rivojlantirishning mohiyati nimada?
4. Kooperatsiyaning faoliyat ko’lamiga qarab turlanishi?
5. Kooperatsiyani rivojlantirishning me’yoriy-huquqiy asoslari?
6. Xorij mamlakatlarida kooperatsiya munosabatlari haqida aytib bering.
7. Kooperatsiyaviy munosabatlarni shakllantirishda rivojlangan mamlakatlar tajribasi?