8-mа’ruzа аtmosfera havosini changdan tozalash usullari

. Gravitatsion usul
bilan changni tozalash uchun 
cho’ktirish (gravitatsion) kameralaridan foydalaniladi. Ushbu 
moslama yordаmidа o’lchami 50 dan 500 mkm.gacha bo’lgаn 
chang zarrachalarini tozalab olinadi. Moslama tuzilishi juda 
oddiy bo’lib, lekin mayda chang zarrachalarini tozalay olmaydi. 

---

2
. Inertsion chang tutgich moslamala
r mayda chang zarrachali havoni to’siqlarga kelib 
urilishi 
yoki 
yo’nalishini 
keskin o’zgarishi xisobiga 
tozalanishiga 
asoslanib 
ishlaydi. 
Ular 
quyidаgi 
tuzilishli 
moslamalarga 
bo’linadi: 
Ushbu moslamalarning samaradorligi 65 - 80% gacha, 
ulchamlari 45 mkm. bo’lgаn chang zarrachalari tozalashga 
muljallangandir. Markazdan kochma kuch asosida changni tozalash 
tsiklonlarda olib boriladi: tsiklonlar yordаmidа changning 
ulchamlari 4-5 mkm bo’lgаn zarrachalar ham tu-tib olinadi va 
ularning samaradorligi 98 % gachadir. 
1.
Xo’llash usuli bilan changni tozalash moslamalari bir vaqtning uzida havoni ham 
changdan ham zaxarli gazlardan tozalash imkonini beradi. 
Xo’llash usuli
bilan havoni 
tozalash moslamalari – “yuvuvchi minora” dеb ataladi va quyidаgi tuzilishga еgadir: 
1.-yuvuvchi minora qobig’i 
2 -nasadka qavati 
3 -suv purkagich. 
Havoni gazdan va changlardan xo’llash usuli bilan 
tozalovchi jixozlarga gaz-yuvgichlar (tekis, nasadkali, tarelkali), markazdan qochma kuch va 
urilish inertsiya kuchi ta’sirida ishlovchi (rotatsiklonlar) tezlikli gazyuvgichli (Benturi naychasi) 
misol bo’la oladi. 
Ushbu moslamalarning hammasi suyuqlik tomchilari yoki suyuqlik plenkasida gaz va 
changni yutilishiga asoslanib ishlaydi. Ularni kontakt yuzasini oshirish maqsadida suyuqlik va 
gaz qarama-qarshi yo’nalishda xarakatlanib xuyuqlik yuqoridan purkaladi. 
Xo’llash usuli bilan chang yutish samaradorligi 
asosan changning xo’llanish hususiyatiga bog’liqdir. 
Yuqorida 
tekis, 
nasadkali 
yuvuvchi 
minora 
keltirilgan. Uning tozalash samaradorligi 75-85 % 
bo’lib, naaadka sifatida “Rashig” xalqalari, koks va 
kvarts bo’laklari ishlatiladi.