8-март байрами муносабати билан қуйидаги онахонлар совға-саломлар билан табриклаб чиқилди

IV bob. Mevali daraxtlar olma, o‘rik ekilgan maydon fitonematodalari taxlili

1. 
   O‘rik ekilgan maydon fitonematodalari taxlili (fevral)
   

O‘rik ildizi va ildiz atrofi tuprog‘idan fitonematodalarning 104 ta 12 turga mansub vakillari topildi (2-jadval). O‘rik o‘simligi ildiz atrofi tuprog‘i yuqori qatlamidan (0-20 cm) 24 dona, 4 turga mansub, ildizning (20-40 cm) chuqurroq qatlamidan 28 ta 6 turga mansub, ildiz atrofi tuprog‘i chuqur qatlamidan (40-60 cm) 12 dona, 2 turga mansub, fitonematodalar aniqlandi.
Ildiz atrofi tuprog‘idan tuproq namunalari yuqorida keltirilgandek uchta gorizont bo‘yicha, ustki, ostki tuprog‘idan (0-20, 20-40, 40-60 cm) olindi. Ekologik guruhlardan ko‘proq devisaprobiontlar uchradi. Topilgan 12 tur fitonematodalarning 5 tasi devisaprobiontlar, 43%ni tashkil qildi, 3 tasi fitogelmintlar, 25%ni, 2 tasi eusaprobiont, yana ikkitasi pararizobiontlar 16%dan to‘g‘ri keldi.
O‘simlik ildizida 24 ta 4 turga mansub fitonematodalar aniqlandi. Psilenchus clavicaudatus (fitogelmint), Eucephalobus oxiuroedes (devisaprobiont), Heterocephalobus filiformis (devisaprobiont) faqat o‘simlik ildizidan topildi, ildiz atrofi tuprog‘idan aniqlanmadi. Bitta tur Cephalobus persegnis (devisaprobiont) ham ildizdan, ham ildiz atrofi tuprog‘i 0-20, 20-40 cm. chuqurligidan topildi.
Tuproq qatlamlarida nematodalar birday tarqalmagan. Ildiz atrofi tuprog‘ida 0-20 cmda 28 ta 4 turga mansub fitonematodalar, 20-40 cm 40 ta, 5 turga mansub, 40-60 cm 12 ta, 2 turga mansub nematodalar topildi.
Tuproq qatlamining yuqori gorizontlarida asosan quyidagi turlar ko‘proq uchradi Cephalobus persegnis, Rhabditis brevispina va bular eudominant turlar bo‘lib hisoblandi. Rhabditis brevispina ildiz va ildiz atrofi tuprog‘i qatlamlarida eudominant tur bo‘lib hisoblandi. Aphelenchus avenae bu qatlamda dominat tur bo‘lib hisoblandi. Ildizda Cephalobus persegnis dominant tur, eudominat turlar aniqlanmadi. Bu gorizontda asosan uchragan 4 ta turdan to‘rttadan vakil uchradi va bular barchasi retsedent va subretsedent turlar bo‘lib hisoblandi.
O‘rik ildizi atrofi tuprog‘i yuqori gorizont (0-20 cm)da va ostki qatlam (40-60 cm)da fitonematodalar tur tarkibi, ularning soni bir-biriga yaqinligi aniqlandi.
Ekologik guruhlardan (3-jadval) devisaprobiontlar: Cephalobus persegnis, Heterocephalobus elongatae, Heterocephalobus tulaganovlar asosan, ildiz atrofi tuprog‘i 20-40 cm chuqur qatlamlarida xilma-xilligi kuzatildi.
2-jadval