8-laboratoriya ishi filtrlash doimiyligini aniqlash

P
P
P



2. Suspenziyaning filtrlash tezligi 

d
S
dV

,
с
м
м

2
3
(8.3) 
bu yerda V - olingan filtratning hajmiy miqdori, m
3
; 

-jarayonning 
davomiyligi, s; S - filtr to’qimalarining ko’ndalang kesimi, m
2
3. Jarayonning gidravlik qarshiligi 

R
k
.
Filtrlash tezligi

d
S
dV

jarayonning xarakatlantiruvchi kuchiga 

R to’g’ri va gidravlik 
qarshiligiga 

R
k
teskari proporsionaldir. 
к
P
P
d
S
dV





(8.4) 
yoki 


.
.
т
ф
ч
R
R
P
d
S
dV







(8.5) 
bu yerda R
ch
– cho’kma qatlamining qarshiligi cho’kmaning hajm miqdori
va cho’kmaning xajm jihatdan olingan solishtirma qarshiligi r
0
bilan aniqlanadi; 

suspenziyaning qovushoqligi; R
f.t.
- filtr to’qimalarininig qarshiligi. Filtrda xosil 
bo’lgan cho’kmaning miqdori filtrat xajmi va uning tarkibidagi qattiq 
moddalarning 
konsentrasiya 
miqdori 
x
0
bilan
aniqlanadi. Bu vaqtda cho’kmaning hajmi quyidagi tenglama bilan aniqlanadi: 
S
h
V
x
r



0
(8.6) 
bu yerda h
ch
- cho’kma qatlamining balandligi,m; S - filtr qurilmasinnig 
ko’ndalang kesimi, m
2
; 
Cho’kma qatlamining qarshiligi quyidagicha aniqlanadi: 
S
V
x
r
h
r
R
r
r





0
0
0
(8.7) 
(8.7) tenglikdagi R
r
ning qiymatini (8.5) tenglamaga qo’yib quyidagi ifodaga 
erishamiz: 













.
.
0
0
т
ф
R
S
V
x
r
P
d
S
dV


(8.8) 

---

Bu tenglik filtrlash jarayonining asosiy tenglamasi deyiladi. 
Cho’kma qatlamining qarshiligiga nisbatan filtr to’siqlarining qarshiligi juda 
xam kichkina qiymat bo’lganligi uchun, uni hisobga olmasak, u holda filtrlashning 
differinsial tenglamasi kuyidagi holda bo’ladi: 
V
x
r
S
P
d
S
dV







0
0


(8.9) 
yoki 
V
x
r
S
P
d
dV






0
0
2


(8.10) 
Kimiyo va oziq-ovqat sanoatida filtrasiya jarayoni uch xil rejimda olib boriladi. 
1. 

R=const. Bosimlar farqi o’zgarmas bo’lganda, filtrlash tezligi kamayib 
boradi. Bu rejimda siqilgan havo yordamida filtr bilan cho’kma ostida doimiy
o’zgarmas bosim xosil qilinib turiladi va filtr ochiq bo’lib, filtrat vakuum yordamida 
tortib olinadi. 
2. W=const filtrlash tezligi o’zgarmas bo’lishi uchun bosimlar farqini oshirish 
kerak. Bu rejimda ishlaydigan filtrlarga suspenziya porshenli nasoslar yordamida 
beriladi. 
3. Bir vaqtning o’zida bosim va filtrlash tezligi o’zgarib turadi. Bu rejimda 
ishlaydigan filtrlarga suspenziya vakuum nasos yordamida beriladi. 
Agar (8.10) tenglamani bosimlar farqi o’zgarmas rejimda ishlaydigan 

R=const 
filtrlash uchun integrallasak, quyidagi ifodaga erishiladi: 





