71 Qoramol kasalliklari indd

ҚОРАМОЛЛАРДА НЕКРОБАКТЕРИОЗ 
 
КАСАЛЛИГИ
Некробактериоз –
Necrobacteriosis Necrobacillosis 
қиш-
лоқ хўжалик, уй ва ёввойи ҳайвонлар ҳамда паррандалар-
нинг юқумли касаллиги бўлиб, одатда, ҳайвонларнинг 
туёқларида йирингли-некротик жараёнларни ривожланиши 
билан тавсифланади. Айрим ҳолатларда ушбу жараён 
ҳайвоннинг оғиз бўшлиғида, елинида, жинсий аъзоларида, 
жигар, ўпка, буйрак ва бошқа аъзолари ва тўқималарида 
жойлашиши мумкин. Бу асосан жароҳат касаллигидир. 
Касалликнинг иқтисодий зарари
. Некробактериоздан 
келадиган иқтисодий зарар катта. Ўлим 70-75 фоизгача 
етиб, касал ҳайвонлар озиб кетади. Соғин сигирларнинг 
сути кескин камаяди. Даволаш ва олдини олиш учун катта 
миқдорда маблағ сарфлаш талаб этилади.
Касаллик қўзғатувчиси ва унинг чидамлилиги.
Касалликнинг қўзғатувчиси 
Fusobacterum nekrophorum
, 
ҳаракатсиз, спора ва капсула ҳосил қилмайди. Қатъий 
анаэроб ва жуда ҳам полиморф микроорганизм. Қўзғатувчи 
ўзидан гемотоксин чиқаради
.

---

95
Қорамол касалликлари
71–
китоб
Қўзғатувчи гўнгда 40-50 кун, сувда ва сийдикда 15 кун, 
сутда 35 кун, нам тупроқда 3 ойгача фаол сақланади. 
Қўзғатувчи билан ифлосланган бинода бактерия 18 °С да 
2 кун, 60-65 °С иссиқликда 15 дақ., 100 °С да бир дақиқада, 
қуёш нурида 8-10 соатда ўлади. 
Касаллик сабаблари ва тарқалиши.
Бу касаллик билан 
ҳамма тур ҳайвонлар, жумладан, қорамоллар ҳам касалланади. 
Ҳамма ёшдаги, бироқ ёш ҳайвонлар кўпроқ касалланади. 
Бунинг асосий сабаби ёш ҳайвонлар териси юпқа ва бўш 
бўлганлиги туфайли жароҳатга тез берилувчанлигидир.
Касал ҳайвондан қўзғатувчи ташқи муҳитга некроз бўлган 
тери ва тўқималар, оғиз ва бурун бўшлиғи, сўлак, орқа тешик 
орқали ажралиб чиқади ва тупроқ, ўт, хашак, озуқа, тўшама 
ва барча атроф муҳитдаги предметларни ифлослантиради. 
Касаллик йилнинг намгарчилик ойларида яъни кеч куз, қиш 
ва эрта баҳор ойларида ривожланади.