7 Tish kasalliklarida. Xasanova G

Mehnat xavfsizligi tadbirlarini yaratish va ularning ijtimoiy iqtisodiy 
samaradorligi 
Hayot 
faoliyati 
xavfsizligida 
mehnat 
muhofazasi, 
qonunda 
ko`rsatilganidek:
- mehnat muhofazasi ish jarayonida insonnning mehnat qobiliyatini,
sog`ligi va xavfsizligini ta`minlash uchun yo`naltirilgan qonunlar majmuasi, 
sotsial-iqtisodiy, tashkiliy, texnik, gigienik, profilaktik tadbirlarni o`z ichiga 
qamrab olar ekan, demak barcha jabhalarda fuqarolarning mehnat qilish sharoiti 
talab darajasida yaratilishi lozim.
Hayot faoliyati xavfsizligi fanining metodologik asosining yana bir 
tomoni, bu mehnat sharoitini, texnologik jarayonni, ajralib chiqadigan zaharli
moddalarni va foydalanish vaqtida paydo bo`ladigan xavfli vaziyatlarni 
muntazam ravishda ilmiy tahlil qilib borishdir. Chunki, faqat tahlil asosida
ishlab chiqarishdagi xavfli joylar, sodir bo`lishi mumkin bo‘lgan xavfli 
vaziyatlar aniqlanadi, ularning oldini olish va bartaraf etish choralari ishlab 
chiqiladi. Bu masalalarning barchasi o`zaro bog‘langan, kelajak rejalarni 
hisobga olgan holda ko‘rilib borilishi lozim.
Ishlab chiqarishda, tashkilotlarda har bir rahbar va muxandisning 
O`zbekiston Respublikasi «Mehnatni muhofaza qilish to`g`risida»gi Qonuniga
amal qilish, ishlab chiqarish xavfsizligi masalalarini ish faoliyatida to`g`ri hal 
etishi, uning shu sohadagi bilim va malakasiga bog`liq. Hayot faoliyati 
xavfsizligi bilan bir qatorda uning tarkibiy qismi bo`lgan mehnatni texnika 

---

77 
xavfsizligi hamda yong`inning oldini olish masalalari hozirgi vaqtda eng dolzarb 
masalalardan hisoblanadi.
Bu borada, yalpi safarbarlik bilan tashkilotlarda mehnat xavfsizligiga
doir barcha qaror va hujjatlarni tahlil qilish, kelgusida mehnat xavfsizligi 
darajasini ko`tarish, ish yuritishda texnika xavfsizligi mashg`ulotlarini o`tkazish, 
mehnat muhofazasi ishlarini tashkil etish, o‘quv yurtlari o‘qituvchilari, 
talabalari, xizmatchi va ishchilari o`rtasida shikastlanishning oldini olish hamda 
davlat standarti masalalari talablariga rioya etish maqsadida «Mehnatni
muhofaz qilish to`g`risida» Qonunning qabul qilinganligi maqsadga muvofiq 
bo`lib, bu sohadagi barcha chora-tadbirlar aynan qonun asosida talab etiladi.