7-mavzu: yevropa mamlakatlarida ta’lim tizimi. Режа

Davlatlar	O’zbekiston Respublikasi
Belgiya Qirolligi
Maktabgacha ta’lim	3 -6 yosh	2,5-6 yosh
Boshlang’ich ta’lim	7 - 10 yosh (4 yil)	6 — 12 yosh
O’rta ta’lim	11 - 16 yosh (5 yil)	12- 16 yosh
O’rta maxsus kasb-hunar ta’limi	16— 18 yosh (3 yil)
Oliy ta’lim	18 — 23 yosh Bakalavriat 4 yil Magistratura 2 yil	18-23 yosh
OTMdan keying ita’lim
Malaka oshirish va kadrlarni qayta tayyorlash
Izoh

3. Polshada ta`lim tizimi.
1999 yil Polshada yangi ta’lim reformasi kuchga kirdi. U o’qitishning tashkiliy tuzilishi va imtihonlar tizimini tubdan o’zgartirdi, o’qituvchilar xizmat pog’onasida o’sishining yangi tizimi va maktablarni moliyalashtirish usullarini kiritdi.

1999 yilgi reformadan avvalgi imtihon tizimi:

• 
  Maktab boshlang’ich ta’limidan keyingi imtihon turli voyevodstvalarda har xil differensial holda o’tkazilgan.
  
• 
  Litsey va texnikumlarni bitirish imtihonlari ham voyevodstvalar bosqichida o’tkazilgan.
  
• 
  OO’YUlari o’rta maktab bitiruvchilari uchun ichki kirish imtihonlarini o’tkazganlar va shu asosda bo’lajak talabalarni qabul qilish haqida qaror qabul qilingan.
  

Reformaning asosiy tamoyillari:

• 
  O’rta va oliy ta’limni keng yoyish;
  
• 
  Ilmiy dasturlarning o’zgarishiga ko’ra ta’lim sifatini oshirish.
  

Dasturiy o’zgarishlar:

• 
  O’quvchilarning ko’nikma-malakasi va fikrlashini shakllantirishga ko’mak beruvchi yangi dasturiy asoslar kiritildi.
  
• 
  Imtihon standartlari ishlab chiqildi.
  
• 
  O’qituvchi o’qitish dasturi va darsliklarni tanlash yoki o’qitish dasturini mustaqil yozish imkoniyatiga ega bo’ldi.
  
• 
  Direktor o’quvchilar hoxishiga ko’ra bir necha darslarni kiritishi mumkin (turli to’garaklar, o’lkashunoslik, ekologiya va boshqa o’quv fanlari bo’yicha mashg’ulotlar).
  
• 
  Davlat miqyosida ishlab chiqilgan, bir xil baholash tizimiga ega bo’lgan, bir turdagi imtihonlar kiritildi.
  
• 
  O’qitish bloklari kiritildi (masalan, musiqa, san’at va h.)
  

Moliyalash va nazorat

• 
  Boshlang’ich ta’lim va gimnaziyalar gminlar byudjetidan moliyalashtiriladi.(gmin-Polshadagi eng kichik ma’muriy birlik).
  
• 
  Gminlar o’quvchilar uchun doimiy dotatsiyalarni oladilar.
  
• 
  Xususiy maktablar ochish imkoniyatlari bor, bunda shaxsiy pul mablag’laridan tashqari davlat dotatsiyasini ham olish mumkin.
  
• 
  Maktablar ustidan pedagogik nazoratni kuratoriyalar amalga oshiradilar.