7-mavzu: tarixiy jarayonda jamiyatning madaniy va ma’naviy qadriyatlari. Jamiyat va tarix falsafasi. Reja

Цивилизация бу аввало маданият ютукларидир. Бир маданият бир нечта давлатлардан узоқ яшаши мумкин. ўз навбатида, бир цивилизациянинг ўзи ҳам шунчалик узок умр кўрадики, умри давомида бир- бирини босиб олган турли давлатларни “қуриш” имкониятига эга бўлади. Цивилизация турли худудларга тарқалиши, уларни босиб олиши (гохо куч ишлатиш йўли билан), янги-янги халк ва давлатларни эгаллаши мумкин. Шунингдек, цивилизация ўз маданий қадрият ва ютукларини бошка бир цивилизацияга бериб, ўзи йўқолиб кетиши хам мумкин.

Маданиятшунослик атамаси ингилизчада Culturology, Kulturologie деб юритилади. Ғарб олимларининг таъкидлашича, немис олими В.Оствальд 1913 йилда биринчи бор шу терминни қўллаган. Америкалик антрополог Лесли Уайт 1949 йилдаги мақолаларида ушбу терминни илмий ва методологик жиҳатлардан асослаб берган. Фақат XX асрнинг охирги чорагига келиб бу илм соҳаси алоҳида фан сифатида шаклланди, ўз категориялари ва қонуниятлари, ўз структураси ва функцияларига эга бўлди.

Маданиятшунослик атамаси ингилизчада Culturology, Kulturologie деб юритилади. Ғарб олимларининг таъкидлашича, немис олими В.Оствальд 1913 йилда биринчи бор шу терминни қўллаган. Америкалик антрополог Лесли Уайт 1949 йилдаги мақолаларида ушбу терминни илмий ва методологик жиҳатлардан асослаб берган. Фақат XX асрнинг охирги чорагига келиб бу илм соҳаси алоҳида фан сифатида шаклланди, ўз категориялари ва қонуниятлари, ўз структураси ва функцияларига эга бўлди.

“Маданият” тушунчаси турли тилларда турли сўзлар, жумладан инглиз тилида “culture”, рус тилида «культура» сўзлари билан аталади. Ўзбек тилидаги «маданият» сўзи араб тилидаги «мадина», яъни шаҳар сўзидан кириб келган бўлиб, «шаҳарга хос», «шаҳарга оид» деган луғавий маънони ифодалайди.

“Маданият” тушунчаси турли тилларда турли сўзлар, жумладан инглиз тилида “culture”, рус тилида «культура» сўзлари билан аталади. Ўзбек тилидаги «маданият» сўзи араб тилидаги «мадина», яъни шаҳар сўзидан кириб келган бўлиб, «шаҳарга хос», «шаҳарга оид» деган луғавий маънони ифодалайди.