7-mavzu: missionerlik va prozelitizm: tarix va bugun, targ’bot usullari reja

Xalqaro xristian missiyalarining faoliyati haqida nima deyish mumkin?
“Missionerlik” tushunchasi bilan bir qatorda “diniy missiya” so‘zi ham ko‘p ishlatilishini ta’kidlash zarur. Ushbu tushuncha cherkov talqinida – elchilik topshiriqlarini bajarish, xristianlikni boshqa diniy e’tiqoddagi kishilar orasida tarqatish hamda missionerlar qarorgohi hududida joylashgan cherkov, missioner-monaxlar yotoqxonasi, maktab-internat yoki ularning barchasining majmuini anglatadi.
Bugungi kunda Osiyo, Afrika va Lotin Amerikasi mamlakatlarida missionerlikning muhim tarkibiy qismi sifatida ko‘plab xalqaro xristian missiyalari faoliyat olib bormoqda.
Dastlabki xalqaro xristian missiyalari, yuqorida qayd etilganidek, 1910 yilda SHotlandiyaning Edinburg shahrida paydo bo‘lgan edi. Bugungi kunda yuzlab shunday maqomga ega missiyalar faoliyat ko‘rsatmoqda. Ularni yanada rivojlantirish, etarli moddiy, ma’naviy va inson resurslari bilan ta’minlash juda yaxshi yo‘lga qo‘yilgan. Odatda, xalqaro missiyani tashkillashtirishda ma’lum bir konfessiyaning barcha shaxobchalari qatnashadi. Masalan, tashkilotning nashriyoti uni tegishli adabiyotlar bilan ta’minlasa, tadqiqot markazi muayyan mamlakat aholisi, uning hayot tarzi, urf-odatlari, zaif tomonlari haqidagi ma’lumotlarni yig‘ish va diniy adabiyotlarni mahalliy tillarga tarjima qilish bilan shug‘ullanadi. Missiyani moddiy-moliyaviy ta’minlashda ishlab chiqarish tuzulmalarining, missioner kadrlar tayyorlash va ko‘ngilli homiylarni topishda missionerlik bazalarining ahamiyati beqiyosdir. Mana shunday kuch va tayyorgarlik bilan xalqaro missiya istalgan mamlakatda tegishli targ‘ibot-tashviqot ishlarini samarali tashkil etishiga shubha qilmasa ham bo‘ladi.
Zamonaviy xalqaro missiyalar bugungi kunda o‘z faoliyatini:
- yangi xalqaro missiyaning maqsad va vazifalarini e’lon qilib, keng ko‘lamdagi tushuntirish ishlarini olib borish;
- xalqaro missiya tarkibida ma’lum mamlakatga yuboriladigan ko‘ngilli nomzodlarni aniqlash;
- ko‘ngilli nomzodlar orasidan bo‘lajak xalqaro missionerlarni tanlab olish;
- tanlab olingan bo‘lajak missionerlarni maxsus maktablarda o‘zlari yuboriladigan mamlakat aholisi, ularning tili, urf-odatlari, faoliyat olib borishning samarali vositalari va usullari bo‘yicha maxsus tayyorgarlikdan o‘tkazish;
- tayyor bo‘lgan missionerni tegishli moliyaviy manbalar va maxsus rejalar bilan ta’minlagan holda belgilangan mamlakatga jo‘natishdek besh bosqichda amalga oshirayotganini alohida qayd etish zarur.
Qayd etilgan xususiyatlar ham zamonaviy xalqaro missiyalar o‘z faoliyatini tizimli va tadrijiy tashkil etayotgani haqida xulosa chiqarish imkonini beradi.