7-mavzu. Axloqiy qadriyatlar (Etika) Reja



Download 439,11 Kb.
Pdf ko'rish
bet6/15
Sana13.04.2022
Hajmi439,11 Kb.
#547881
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Bog'liq
7-mavzu 060422092000

 
 
 
Etika fanining asosiy kategoriyalari 
Axloqshunoslikda inson xatti-harakatining ikki qutbi – axloqiylik bilan axloqsizlik 
holatlari tahlil va tadqiq etiladi. Axloqiylik – fazilatlarda, axloqsizlik esa – 
illatlarda namoyon bo`ladi. Bu ikki qutb – tushuncha kun-tun, oq-qora singari bir-
birini inkor va ayni paytda, taqozo etgani holda mavjuddir. Zero, fazilat, Arastudan 
tortib Ibn Sinogacha bo`lgan qadimgi faylasuflar ta`kidlaganlaridek, ikki illat 
oralig`ida ro`y beradi. Chunonchi, adolat – zulm bilan mazlumlikning, saxiylik – 
isrofgarchilik bilan baxillikning, iffat – qizg`anchilik bilan rujuning o`rtalig`i 
sifatida voqe bo`ladi. 
Fazilat va illatlar esa o`z navbatida axloqiy tushunchalarda namoyon bo`ladi. 
Axloqshunoslik fanida barcha tushunchalarni uch guruhga bo`lib o`rganishni 
maqsadga muvofiq deb hisoblaymiz.
Axloqiy bilish bilan real hayot o`rtasidagi eng muhim aloqa va munosabatlarni 
in`ikos ettiruvchi, axloq ilmining mezonini ifodalovchi tushunchalardir; ularni biz 
axloqshunoslikning mezoniy tushunchalari yoki kategoriyalari sifatida tushunamiz. 
- Axloqiy tamoyillar 


- Axloqiy me`yorlar 
Shu o`rinda “tushuncha” atamasining mohiyatiga nazar tashlashni joiz deb 
o`ylaymiz va axloqiy hissiyotlarning axloqiy anglash uchun ma`lum ma`noda 
material ekanligi to`g`risida birrov to`xtalib o`tmoqchimiz. Jumladan buyuk ingliz 
mutafakkiri Jon Lokk, tushunchada nimaiki bor ekan, u bundan oldin hissiyotda 
mavjud bo`lgan deb ta`kidlaydi. “Tabiat qonuni borasidagi tajribalar” asarida u 
shunday deb yozadi: “Agar hissiyotdan aqlga narsalar qiyofasi yetkazib berilmasa, 
u holda tafakkur uchun hech qanday material berilmagan bo`ladi va aql bilishni 
taraqqiy ettirishi borasida me`mor bino qurishda tosh, yog`ich, qum va hokazo 
qurilish materiallarisiz qanchalik ish qila olsa, xuddi shuncha ish bajara oladi”.
3
Shunday qilib zamonaviy axloqshunoslik axloqiy kategoriyalarni, tamoyillarni va 
me`yorlarni g`oyada muhim ekanligi ta`kidlagan holda axloqiy kategoriyalarni 
quyidagicha tasniflaydi. 

Download 439,11 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish