7-masala Firma 1-tur mahsulotidan 50 dona, 2-tur mahsulotidan esa 100 dona sotsa, 50 100 daromad qiladi. Agar 1-turdan 80 dona, 2-turdan 90 dona sotsa, 78 ming so‘m daromad qilgan bo‘lar edi. Har bir mahsulotning narxini toping. Yechish

 

---

77 
XIV BOB. OLIGOPOLIYA SHAROITIDA FIRMALAR
FAOLIYATI
7
 
 
1-masala 
Olmosning dunyo bo‘yicha taklif miqdorining katta ulushi Rossiya 
va Janubiy Afrikaga to‘g‘ri keladi. Olmos qazib olishda chekli xarajat 
miqdori o‘zgarmas har bir olmos uchun 1000 $ ga va unga bo‘lgan talab 
miqdori quyidagi jadvalda keltirilgan bo‘lsa:
a.
Agar olmoslarni taklif qiluvchilar ko‘p bo‘lsa, u holda narx va 
miqdor qanday bo‘ladi? 
b.
Agar olmoslarni faqatgina bitta taklif qiluvchisi bo‘lsa, u holda 
narx va miqdor qanday bo‘ladi? 
c.
Agar Rossiya va Janubiy Afrika kartel hosil qiladigan bo‘lsa, u 
holda narx va miqdor qanday bo‘ladi? Agar mamlakatlar bozorni teng 
bo‘lib oladigan bo‘lsa, Janubiy Afrikaning ishlab chiqargan mahsuloti 
va foydasi qanday bo‘ladi? Rossiya kartel shartnomaga kelishgan 
vaqtdan Janubiy Afrika ishlab chiqarishini 1000 miqdordan oshirib 
borsa, Janubiy Afrika foydasiga qanday ta’sir etadi? 
d.
Yuqoridagi (C) qism javobidan foydalanib nima sababdan kartel 
shartnoma ko‘pincha muvaffaqiyatsiz bo‘lishini izohlang.
2-masala 
New Tork Times (30.11.1993) gazetasi ma’lumotlariga ko‘ra, 
OPEC tashkilotining oxirgi haftada ishlab chiqarishni qisqartira 
7 Microeconomics Gregory Mankiw fifth edition 386 bet 
Narx ( $ ) 
Miqdor 
8000 
5000 
7000 
6000 
6000 
7000 
5000 
8000 
4000 
9000 
3000 
10000 
2000 
11000 
1000 
12000 

---

78 
olmaganligi neft bozorida chalkashlikni keltirib chiqardi … 1990-yildan 
boshlab neft uchun eng past narx” 
a.
Nima sababdan OPEC a’zolari ishlab chiqarish hajmini 
kamaytirishga intilgan edi? 
b.
Nima deb o‘ylaysiz, nima uchun OPEC ishlab chiqarishni 
qisqartirishga kelisha olmagan? Neft bozoriga chalkashlik kirib kelishi 
natijasida nima yuz bergan? 
c.
Gazeta OPEC ning fikrini bosib chiqardi: “Tashkilotdan 
tashqarida ishlab chiqaruvchi millatlar, Norvegiya va Britaniyaga 
o‘xshab o‘zlarining ulushini o‘zi bajarsin va ishlab chiqarishini 
qisqartirsin”. Norvegiya va Biritaniya aloqasini xohlayotgan OPEC 
haqida aytilgan ibora “o‘zlarining ulushini o‘zi bajarsin” nimani 
bildiradi?