7 маъруза Комбинацион турдаги рақамли схемалар Режа

• 7 - маъруза
• Комбинацион турдаги рақамли схемалар

Режа

• Комбинацион турли рақамли қурилмалар таърийи
• Шифраторлар
• Дешифраторлар
• Мультиплексорлар
• Демультиплексорлар
• Жамлагичлар ҳақида тушунча
• Яримжамлагич
• Тўлиқ жамлагич

• Ишлаш принципига кўра барча МЭлар икки синфга бўлинадилар: комбинацион ва кетма-кетли.
• Комбинацион қурилмалар деб, чиқиш сигналлари кириш ўзгарувчилари комбинацияси билан белгиланадиган, иккита вақт моментига эга бўлган, хотирасиз мантиқий қурилмаларга айтилади. Комбинацион қурилмалар ёки ҲАМ-ЭМАС, ЁКИ-ЭМАС ва бошқа алоҳида элементлар ёрдамида, ёки ўрта ИСлар, ёки катта ва ўта катта ИС таркибига кирувчи ИСлар кўринишда тайёрланади.

Таъриф

• Ўнлик, саккизлик ёки ўн олтиталик саноқ тизимидаги рақамларни иккилик ёки иккилик-ўнлик кодга ўзгартирувчи комбинацион мантиқий қурилма – шифратор ёки кодер деб аталади.
• Иккилик саноқ тизимидаги рақамларни ўнлик саноқ тизимидаги кодга ўзгартирувчи комбинацион мантиқий қурилма – дешифратор ёки декодер деб аталади.

Шифратор m та кириш ва n та чиқишга эга бўлиб, киришлардан бирига берилган сигнални чиқишда n – разрядли парал-лель кодга ўзгартиради. Агар шифратор n та чиқишга эга бўлса, у ҳолда унинг киришлари сони 2nдан кам бўлмаслиги керак. Агар m=2n муносабат бажарилса шифратор тўлиқ, агар m<2n бўлса, у тўлиқ эмас деб аталади.

• Шифратор m та кириш ва n та чиқишга эга бўлиб, киришлардан бирига берилган сигнални чиқишда n – разрядли парал-лель кодга ўзгартиради. Агар шифратор n та чиқишга эга бўлса, у ҳолда унинг киришлари сони 2nдан кам бўлмаслиги керак. Агар m=2n муносабат бажарилса шифратор тўлиқ, агар m<2n бўлса, у тўлиқ эмас деб аталади.