7-ma’ruza. Ilmiy tadqiqot natijalari reja: Innovatsiya tushunchasi va uning tahlili

Innovatsion jamiyatlar quyidagilar bilan farq qiladi::

-fan va ta’limning yaxshi tashkil qilinganligi va moliyalashtirilganligi;

-tashkilotlar, odamlarning guruhi, shaxsning yuksak ijodiga mo‘ljal olinganligi;

-bilimning tarqalishining rivojlangan tuzulmasi.

Yozef Shumpeter 1911 yilda chop ettirgan “Iqtisodiy taraqqiyot nazariyasi” asarida iqtisodiyotda amalga oshadigan innovatsion jarayonlarning tavsifini beradi. Bular:

1. yangi texnika va texnologik operatsiyalardan foydalanish;

2. yangi xossalarga ega bo‘lgan maxsulotlarni joriy qilish;

3. yangi turdagi xom-ashyolardan foydalanish;

4. ishlab chiqarishni tashkil qilish va uning moddiy-texnik ta’minotini o‘zgartirish, yangilash;

5. yangi bozorlarning paydo bo‘lishi.

Y.Shumpeter xulosasiga binoan, daromadning asosiy manbai innovatsiyadir.

Innovatsion jarayon-fanlararo tadqiqot ob’ektidir. Masalan, linvistikada innovatsiya til tizimining morfologik qismida hosil bo‘ladigan hodisa ma’nosida izohlanadi. Yangi hodisa va yangilanishni ifoda etadigan “innovatsiya” atamasi bir qator fanlarda: madaniyatshunoslik, pedagogika, iqtisod, tilshunoslik, sotsiologiya, keyingi paytlarda esa falsafada qo‘llanilishi bois polisemantik ma’noga egadir.

Innovatsiya uchun quyidagi xususiyatlar xosdir: