7- ma’ruza. Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun sport o’yinlari

7- Ma’ruza. Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun sport o’yinlari.
REJA:

1. O‘rgatish bosqichlari.

2. Jismoniy mashqlar texnikasi.
3. Jismoniy mashqlarning turlari.

Tayanch so‘z va iboralar: Tasnif, harakatli o‘yin, sport, turizm, sur’at, ritm, badantarbiya, harakat malakasi, harakat ko‘nikmasi.

Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarda to‘g‘ri harakat ko‘nikmalarining shakllanishi jarayonlari ularni kelajakda kamol toptirish uchun zamin hisoblanadi.

Bu qonuniy jarayonda III bosqich farq qilinadi:
I. bosqich – dastlabki ko‘nikma hosil bo‘lishi. U vaqt jihatidan qisqa bo‘ladi. Bunda bolalar yangi harakatlar bilan tanishadilar.
II. bosqich – vaqt jihatidan uzoq davom etadi. U shartli refleksning ixtisoslashish jarayoni bilan ajralib turadi. Bu bosqich davomida takroriy mashqlar yo‘sinidagi ko‘nikmaning rivojlanishi, o‘rganilayotgan harakatning to‘g‘ri bajarilishi borgan sari yaxshilanadi.
Harakat ko‘nikmalarining bu bosqichda hosil bo‘lishi to‘lqinsimon kechadi. Bu bosqichda ikkinchi signal tizimi rolining oshishi bilan xarakterlanadi, buning natijasida bola vazifalar va o‘z harakatlarni ongli tushunadigan bo‘ladi.
III. bosqich – ko‘nikmaning, dinamik strestipning mustahkamlanishidir. Bu bosqichga kelib bola ko‘nikmalarni egallagan bo‘ladi.
Bola harakatni uning asosiy vazifasini tushungan holda mustaqil va ishoch bilan bajaradi, orttirgan ko‘nikmasini real vaziyatlar (o‘yin va hayotiy vaziyatlar) da ijodiy qo‘llay oladi. Bundan tashqari ko‘nikma rivojlanishining mazkur bosqichida harakat texnikasining turli variantlariga muvofiq qo‘shimcha harakat reaksiyalari ham hosil bo‘ladi.
Bolalarni jismoniy mashqlarga o‘rgatish bosqachlari. Harakat malakalari va ko‘nikmalarining shakllanish qonuniyatlarini hisobga olish bolalarga har bir bosqichda alohida ta’lim berishning amaliy vazifalarini belgilaydi:
I. boskich: harakatlarni boshlang‘ich tarzda o‘rganish bilan.