7-§. Ildiz turlari va tizimlari 6-sinf botanika darsligi asosida

7-§. ILDIZ TURLARI VA TIZIMLARI

6-sinf botanika darsligi asosida.

Ildiz yuksak o'simliklarning vegetativ organi bo'lib, o'simlikni tuproqqa biriktiradi, tuproqdan suv va unda erigan mineral tuzlarni shimadi va o'simlikning yer usti qismiga yetkazib beradi. Ildiz novdadan farq qilib, barg hosil qilmaydi. Ildizlar, odatda, asosiy, yon va qo'shimcha ildizlarga bo'linadi. Murtakdagi boshlang'ich ildizning bevosita o'sishidan asosiy ildiz hosil bo'ladi.

• Ildiz yuksak o'simliklarning vegetativ organi bo'lib, o'simlikni tuproqqa biriktiradi, tuproqdan suv va unda erigan mineral tuzlarni shimadi va o'simlikning yer usti qismiga yetkazib beradi. Ildiz novdadan farq qilib, barg hosil qilmaydi. Ildizlar, odatda, asosiy, yon va qo'shimcha ildizlarga bo'linadi. Murtakdagi boshlang'ich ildizning bevosita o'sishidan asosiy ildiz hosil bo'ladi.

Qo'shimcha ildizlar poyadan, bargdan hosil bo'ladi. Yon ildizlar asosiy va qo'shimcha ildizdan hosil bo'ladi.

• Qo'shimcha ildizlar poyadan, bargdan hosil bo'ladi. Yon ildizlar asosiy va qo'shimcha ildizdan hosil bo'ladi.
• Bir tup o'simlikdagi ildizlar yig'indisi ildiz tizimi (sistemasi) deyiladi. Ildiz tizimining o'lchami va tuzilishi o'simliklar turiga, ildizining shoxlanishiga, qo'shimcha ildizlarga hamda tuproq unumdorligiga bog'liq. Ildiz tizimi tuzilishiga ko'ra: o'q ildiz va popuk ildizga bo'linadi.
• Murtakdagi boshlang'ich ildiz rivojlanishda davom etsa, undan yon ildizlar o'sib chiqadi, natijada o'q ildiz tizimi ho­sil bo'ladi. Bunday moslashish ko'pchilik ikki urug'pallali o'simliklarga xos.

O'q ildiz tizimida asosiy ildiz yaxshi rivojlangan bo’lib, undan yon ildizlar o'sib chiqadi. Bu ildiz tizimi ikki urug'pallali o'simliklarga xos bo'lib, uni do'lana, terak, saksovul, na'matak, g'o'za, qovun, tarvuz, no'xat, loviya va mosh kabilar misolida ko'rish mumkin.

• O'q ildiz tizimida asosiy ildiz yaxshi rivojlangan bo’lib, undan yon ildizlar o'sib chiqadi. Bu ildiz tizimi ikki urug'pallali o'simliklarga xos bo'lib, uni do'lana, terak, saksovul, na'matak, g'o'za, qovun, tarvuz, no'xat, loviya va mosh kabilar misolida ko'rish mumkin.