6-mavzu: yil fasllariga umumiy tavsifnoma (qish) reja: Qish fasliga tavsifnoma

O'simliklar hayotidagi o'zgarishlar.  

Qishda  daraxtlar  «yalang'och»  holda  bo'ladilar  va  nisbiy  osoyishtalik  holatida 

yashaydilar.  O'simlikning  yer  ustidagi  qismlari  o'sishdan  to'xtab,  qishki 

osoyishtalikka  o'tadi,  ildizlarning  yer  ostidagi  hayot  faoliyatlari  esa  davom  etadi. 

Daraxt nisbiy osoyishtalik vaqtlarida ozuqa zahiralarini to'playdi, (kraxmal, shakar 

va  yog')  to'qimalarining  nafas  olishi  pasayadi.  Qish  davrida  daraxtlarning  barcha 

shoxlari J va po'stlog'i, shuningdek, kurtak, tanasidagi yoriqlar va barglaf o'z namini 

yo'qotib boradi. Daraxtlar namligining katta miqdorda yo'qolishiga qishki shamollar 

ham sabab bo'ladi. Qishki shamollar ta'sirida o'simliklarning novdalari va hatto butun 

o'simlik  ham  halok  bo’lishi  mumkin.  Shuning  uchun  hosil  olingach,  kech  kuzda 

bogiarni astasekin qoplatib sug'oriladi. Qishda daraxtlarning halok bo'lmasliklari va 

ko'proq nam saqlashlari uchun ular atrofiga qorlarni to'dalab qo'yadilar. 

Ikki  yilik  va  ko'p  yillik  o't  o'simliklarning  yer  yuzasidagi  qismi  qurib, 

ildizpoya, piyozbosh va tuganaklari qoladi, bular o'simlikning yangidan o'sib chiqishi 

uchun ozuqa moddalar zahirasini to'playdi. Ildizlar yer tagida, qor tagida sovuqdan 

saqlanib  turadi.  Qishda  sovuq  qattiqroq  boiib  yer  qatlami  qattiq  muzlasa, 

o'simliklarning ildizlari ham nobud bo'ladi. 

---

Ba'zi  yillarda  dekabr  oyida  ham  o'simliklar  kurtak  chiqaradi:  bo'tako'z, 

margaritkalar ochiladi. 

Fevral  oyida  sovuq  bo'lsa,  o'simliklar  hayotida  hech  qanday  o'zgarish 

bo'lmaydi. Bunda agar havo iliq bo'lsa, ko'k o'tlar ko'rina boshlaydi. 

Iliq  qish  vaqtida,  fevral  oyining  o'rtalarida  gunafshalarning  kurtagi  bo'rtadi, 

kumushdek  teraklar  kuchalalay  boshlaydi,  zarang  daraxtining  bo'rtib  chiqqan 

kurtaklarida nozikkina gul barglari ko'rina boshlaydi, Maysa o'tlar chiqa boshlaydi, 

gunafsha, qoqio't bodom, oq qaldirmoqlar gullaydi.