6-мавзу: Шахарларда сувларни четлатиш

Чегаравий жадалликлар усули шундан иборатки, ёмғирнинг ҳисобий жадаллиги ёмғирнинг давомийлигига мос ҳолда қабул қилинади, бу давомийлик сувнинг сув ҳавзасининг энг узоқ чегарасидан ҳисобий кесимгача оқиб келиш вақтига тенгдир.

• Чегаравий жадалликлар усули шундан иборатки, ёмғирнинг ҳисобий жадаллиги ёмғирнинг давомийлигига мос ҳолда қабул қилинади, бу давомийлик сувнинг сув ҳавзасининг энг узоқ чегарасидан ҳисобий кесимгача оқиб келиш вақтига тенгдир.

Ҳисобий ёмғир давомийлигини «етиб келиш вақти» га тенг қилиб қабул қилинади.

• Ҳисобий ёмғир давомийлигини «етиб келиш вақти» га тенг қилиб қабул қилинади.
• Шаҳар шароитларида бу вақт сувнинг ҳудуд қияликлари бўйича биринчи сув қабул қилиш қудуғигача, сўнгра ер ости қувурлари бўйича оқиш вақтига тенг.
• Оқиб тушиш тезлиги сув сарфига боғлиқ, шунинг учун ҳисоблаш масаласи кетма-кет яқинлашиш йўли билан ечилади.

Сизот сувлари сатҳи баланд турганида йўл пойи заҳини қочириш ва сизот сувлари сатҳини пасайтириш учун шаҳар шароитларида дренажлар қурилади, уларнинг конструкциялари ва ҳисоблаш усуллари шаҳар атрофи йўлларида қўлланиладиганларга ўхшаш.

• Сизот сувлари сатҳи баланд турганида йўл пойи заҳини қочириш ва сизот сувлари сатҳини пасайтириш учун шаҳар шароитларида дренажлар қурилади, уларнинг конструкциялари ва ҳисоблаш усуллари шаҳар атрофи йўлларида қўлланиладиганларга ўхшаш.

Назорат саволлари:

• Назорат саволлари:
• 1. Шахар шароитларида сувларни қандай четлатиш тармоқлари мавжуд.
• 2. Шахар кўчаларидаги очиқ сув тармоқлари тизимини айтиб беринг.
• 3. Ариқ ва латокларнинг шахар кўчаларидаги нишаби неччи деб қабул қилидани.
• 4. Ахоли яшайдиган пунктларда сувлар қандай четлатилади.
• 5. Шахар кўчаларидаги очиқ сув тармоқларининг қандай камчиликлари мавжуд.
• 6. Ер ости сув тармоқлари тўғрисида нималарни биласиз.