Ikkilamchi xotira (bu asosan disklardir) bu chiziqli birlik adresga ega bo'lgan joy va ularni ketma-ket joylashgan baytlar taslikil qiladi. Ikkilamchi xotiraning tezkor xotiradan farqi shundaki, u alohida energiyaga katta hajmga va samarali foydalanish imkoniyatiga ega. Xar xil ko'rinishdagi xotiralar ierarxiyaga murojaat vaqti kamayib borishi, sig`imi oshishi tarzida birlashishi mumkin.
Ko`p bosqichli sxemalar quyidagicha ishlatiladi. Ma`lumotlar odatda xotiraning yuuqaori sathlaridan qidiriladi. Agar u yerdan topilmasa, ma`lumotlar katta nomerli satxlarda ham saqlanadi. Shu sababli u keying sathdan qidira boshlaydi. Agar kearkli ma`lumotni topsa uni yuqori satxga yuboradi.
Mahalliylik (lokalliylik) Ma`lum bo`lishicha bu usulda boshqarishni tahkil etish xotira satxlariga kirishni va aloqa chastotasini kamaytiradi. Bu yerda muhim rolni chegaralangan vaqt davomida xotira adresslarining kichik bo`lagi bilan ishlash xossasi o`ynaydi. Bu empiric jihatdan kuzatiladigan xossa lokallilik prinsipi yoki murojaatlarni lokallashtirish deyiladi.
Prossessor keshi qurilmaning bir qismi xisoblanadi. Shuning uchun OTning xotira menejeri asosan ma`lumotlarni kompyuterning asosiy va ichki xotira qismiga taqsimlash bilan shug`ullanadi. Ba`zi sxemalarda tezkor va ichki xotira o`rtasidagi oqimni dasturchi boshqaradi. Ammo bu bog`lanish dasturchi vaqtini yo`qotadi. Shu sababli bu ishni OTga yuklashga harakat qilinadi.
Mantiqiy xotira – xotirani yacheykali chiziqli to`plami ko`rinishida apparat tashkil etish dasturchining dastur va ma`lumotlar saqlanishi ko`rinishi haqidagi tasavvuri bilan mos kelmaydi. Ko`pgina dasturlar bir-biriga bog`liq bo`lmagan holda yaratilgan modullardan tashkil topgan.
Ba`zan jarayon tarkibiga kiruvchi hamma modullar xotirada ketma-ket joylashadi va chiziqli addresslar maydonini tashkil qiladi. Biroq ko`pincha modullar xotiraning turli joylarida joylashtiriladi va turlicha foydalaniladi.
Mantiqiy adressning fizik address bilan bog`lanishi dastur operatorning bajarilishigacha yoki bajarilish vaqtida amalga oshirilishi shart. Bu holda ko`rsatmalarni va ma`lumotlarni xotiraga bog`lash quyidagi qadamlar bo`yicha amalga oshiriladi.
Kompilatsiya bosqichi
Yuklash bosqichi
Bajarilish boshqichi
Xotiraning boshqaruv tizimi funksiyasi:
Xotiradan samarali foydalanishni ta’minlash uchun operatsion tizim quyidagi funksiyalarni bajarishi lozim.
Fizik xotirani aniq bir sohasida jarayon adreslar to`plamini aks ettirish:
Qarana-qarshi jarayonlar o`rtasida xotirani taqsimlash.