6-Мавзу: маҳсулот сифатининг техник назоратини ташкил этиш

15-маъруза
6.3. Техник назорат турларниинг хусусиятлари.
6.4. Маҳсулот сифатини бахолаш усуллари.
6.3. Маҳсулот сифатини ривожлантириш
Бозор иктисодиёти афзалликлари бутун мамлакат миқёсида маҳсулот сифатини бошкариш тизимини яратиш имконини беради. Бу тизимнинг иктисодий дастакларидан бири маҳсулот сифат даражасини оширишни режалаштириш, ишлаб чикариш бирлашмалари, корхоналарда саноат маҳсулоти сифатини оширишнинг қуйидаги умумий услубий кўрсатмаларига мувофиқ амалга оширилади:
- фан-техника ютуклари ва ихтироларидан янада тўлиқ фойдаланиш асосида янги хил маҳсулотларни яратиш;
- янги буюмлар ишлаб чикаришни ўзлаштириш, шу жумладан, чет эл лицензияларини сотиб олиш, яратилган юқори сифатли маҳсулотлар ишлаб чиқаришни кенгайтириш;
- умумий маҳсулот ҳажмида мамлакат ва чет эл фан-техникасининг энг юкори техникавий иқтисодий кўрсаткичларидан устун келадиган маҳсулот салмоғини ошириш;
- ишлаб чиқариладигаи маҳсулотлар сифатини доимо яхшилаб бориш, конструкцияни такомиллаштириш, ишлаб чиқаришнинг техникавий даражасини ошириш, илғор технологик жараёнлардан фойдаланиш ва самарали материалларни қўллаш асосида яна юқори навга кўчириш.
Шу билан бир қаторда ишлаб чиқарилаётган маҳсулотнинг истеъмол қийматини ошириш, эскирган турларини янгилаш ёки ишлаб чиқаришни чеклаш, маҳсулот сифатини таъминлаш учун зарур бўлган моддий, молиявий маблағ ва ишчи кучлари ривожлантирилади.
Хўжалик юритишнинг янги шароитида корхоналарнинг режаси меҳнаткашларнинг ижтимоий даражасини оширишга қаратилган бўлиб, ишлаб чиқариш давлат бирлашмалари, саноат тармоқлари ҳамда халқ хўжалигини ривожлантиришнинг режалаштириш тизими тобора такомиллаштирилиб бормокда.
Махсулот сифатини ошириш бўйича вазифалар корхона томонидан мустақил равишда давлат стандартлари ва қонунларларига амал қилган ҳолда ҳамда истеъмолчи эҳтиёжларини эътиборга олган ҳолда аниқланади ва режанинг «Махсулот ишлаб чиқариш ва сотиш» қисмида ифодаланади. Унда маҳсулот сифатини оширишга тааллуқли қўшимча харажатлар, уларнииг манбаи, сифатли маҳсулотни тайёрлаш ва истеъмол қилиш натижасида эришиладиган иқтисодий кўрсаткичлар ҳам ифодаланади.
Корхона бўлимларининг режаларида махсулотиинг сифатини ошириш бўйича топшириқ ва тадбирлар, уларни бажариш муддати, тегишли харажатлар, уларнинг манбаи, самарадорлиги ва бошка кўрсаткичлар белгиланади.
Аттестация техник-иқтисодий кўрсаткичлар бўйича энг олий, дунё даражасидаги талабларга, мамлакатнинг халқ хўжалиги, аҳолиси ва экспорт талабларига жавоб берадиган олий даражадаги саноат маҳсулотлари ишлаб чиқарилишини таъминлашга каратилгандир. Маҳсулотлар сифатининг давлат томонидан аттестация қилиниши мамлакатимизда иқтисодий ислоҳотни амалга оширишдаги муҳим тадбирдир. Бу вазифани ўтказиш, ўз навбатида корхона, вазирликлар ва тегишли идораларда маълум тайёргарлик ишларини олиб боришни талаб этади.