6-Мавзу: Классик иқтисодий мактабнинг вужудга келиши

-айланма капитал: пул;озиқ-овқат захиралари;хом-ашё ва яримфабрикатлар;тайёр, лекин ҳали сотилмаган товарлар.

А.Смит бўйича асосий капитал билан айланма капиталнинг фарқи қўйдагилар:

-айланиш жараёнида қатнашмайдиган, ўз эгаси қўлида қоладиган капитал асосий капитал; -ўз эгасининг қўлидан бир шаклда кетиб ва унга бошқа шаклда қайтиб келадиган капитал – айланма капитал. асосий капитал билан айланма капитал ўртасидаги алоқани, А.Смит асосий капитал фақат айланма капитал иштирок этганда амал қилиши ва фойда келтириши мумкин деб кўрсатиб беради.

“Иқтисодий сиёсат” тўғрисидаги ғоялар:

1. А.Смит давлат харажатларини, даромадларини, давлат қарзи муаммоларини муфассал таҳлил қилди.

2. Солиқ олишнинг қуйидаги асосий қоида ва принсипларини тасдиқлаш зарурлигини асослаб берди:

• - алоҳида синфга эмас, балки барча кишилар учун меҳнатга ҳам, капиталга ҳам, ерга ҳам бир хил солиқ тўлашни жорий этиш керак;
• - солиқ тўловчиларнинг бир хил мулкий бойлигига қараб солиқ юкини пропорсионал тақсимлаш приципи амал қилиши керак;
• - солиқ тўлаш вақти, усули, миқдори, солиқ тўламаганлик учун жарималар, солиқ солиш қоидасида акс эттирилиши керак.
• 3. Либерализм иқтисодий сиёсатининг моҳиятини шакллантирди, давлат иқтисодий ҳодиса ва жараёнларни тартиблаш вазифасини эмас, балки “тунги қоровул” ролини бажариши керак;

А. Смитнинг, фикрига кўра, давлат фақат учта функцияни бажариши керак:

• - адолатли суд қилиш;
• - мамлакатни мудофаа ва ҳимоя қилиш;
• - ижтимоий муассасаларни тузиш ва таъминлаш.
•  

Қиймат назарияси

А.Смит қийматни таҳлил қилишда икки хил концепциядан фойдаланади
биринчи концепцияга кўра,
иккинчи концепцияга кўра,
(Биринчи концепцияга кўра,

А.Смитнинг икки концепцияси бўйича товар қийматининг (ва баҳонинг) ташкил топишини қуйидаги расм кўринишида ифодалаш мумкин

• 1