6. Mavzu: Farmtsevtik korxonalarda ishlab chiqarishni tashkil qilish. Reja: Farmatsevtik korxona

Фармацевтика бозори ҳажми
Ўзбекистоннинг фармацевтика бозори МДҲда Россия ва Украинадан кейинги учинчи йирик бозор ҳисобланади. Ўсиш динамикаси (йилига 8-10 фоиз) бўйича МДҲ минтақасида энг тез ривожланаётган бозорлар қаторига киради.
Ўзбекистон фармацевтика бозорида бугунги кунда 9000 турдаги дори воситалари, 1684 турдаги тиббий буюмлар ва 1529 турдаги тиббий техника маҳсулотлари истеъмол қилинмоқда.
Тегишли равишда, Фармацевтика тармоғини ривожлантириш агентлигининг маълумотларига қараганда бугунги кунда Ўзбекистон фармацевтик бозорида 669 та улгуржи реализация билан шуғулланувчи ташкилотлар ва 13 957 та дори воситалари ва тиббий буюмларни чакана реализация қилиш фаолияти билан шуғулланувчи дорихоналар ва уларнинг филиаллари мавжуд.
Ўзбекистон фармацевтика саноати
Ўзбекистонда фармацевтика компаниялари сони 1994 йилда 2 та, 2002 йилда 68 та, 2012 йилда 130 та бўлган бўлса, 2020 йил якунига кўра 220 та маҳаллий фармацевтика корхоналари томонидан  фармацевтик маҳсулот ишлаб чиқарилган. Тармоқда бандлар сони 8000 кишига етади.
Маҳаллий корхоналарнинг 102 таси дори воситалари, 30 таси тиббий техника, 80 таси тиббий буюмлар ва 8 таси дори воситалари ва тиббий буюмларни ишлаб чиқаришга ихтисослашган.
Ҳозирги кунда маҳаллий фармацевтика корхоналари томонидан рўйхатдан ўтказилган маҳсулотлар сони 3 524 тадан ошган (3 147 номдаги дори воситалари, 280 номдаги тиббий буюмлар, 97 номдаги тиббий техника маҳсулотлари ишлаб чиқарилмоқда).

Манба: Фармацевтика тармоғини ривожлантириш агентлиги
55 та фармацевтика корхоналарида халқаро ва миллий стандартлар жорий қилинган (жумладан 34 та корхонада ISO 9001:2008, 7 та корхонада ISO 13485 халқаро стандарти, 10 та корхонада Ўзбекистон давлат стандарти ва 4 та корхонада бошқа давлатлар “GMP - Зарур ишлаб чиқариш амалиёти” стандарти жорий қилинган).
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 10 апрелдаги “2019-2021 йилларда республиканинг фармацевтика тармоғини янада жадал ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-5707 - сонли Фармонига мувофиқ 2019-2021 йилларда республика ҳудудида ишлаб чиқаришни маҳаллийлаштириш тавсия этилган дори воситалари гуруҳлари рўйхати тасдиқланган:

1. 
   Антибиотиклар;
   
2. 
   Эндокрин тизими патологиясини даволаш дори воситалари;
   
3. 
   Яллиғланишга қарши ностероид дори воситалари;
   
4. 
   Вирусларга қарши дори воситалари;
   
5. 
   Меъда-ичак йўллари патологиясини даволаш дори воситалари;
   
6. 
   Иммунобиологик дори воситалари;
   
7. 
   Нафас аъзолари патологиясини даволаш дори воситалари;
   
8. 
   Юрак-қон томир касалликларини даволаш дори воситалари;
   
9. 
   Онкология касалликларини даволаш дори воситалари;
   
10. 
    Болаларда сил (туберкулёз) билан инфекцияланишни эрта аниқлаш учун диаскин тестлари.
    

Булардан “Онкология касалликларини даволаш дори воситалари” гуруҳига мансуб дори воситалар 2020 йилда ўзлаштирилиб ишлаб чиқариш ташкил этилган. Пандемия шароитида Ўзбекистонда COVID-19ни аниқлайдиган тест-системаларни ишлаб чиқариш йўлга қўйишга ҳаракатлар бошланган.
Бундан ташқари, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 28 январдаги ПҚ-4574-сон “Tashkent Pharma Park” инновацион илмий-ишлаб чиқариш фармацевтика кластерини ташкил этиш тўғрисида”ги қарори билан Зангиота туманида фармацевтика маҳсулотлари ишлаб чиқарувчилар ва илмий текшириш институтлари ҳамкорлигини йўлга қўйиш ва замонавий технопаркни ташкил қилишни назарда тутилган.
Бу мамлакатнинг фармацевтика тармоғида ўқув, илмий-тадқиқот салоҳиятини ривожлантириш тизимини шакллантиришга, энг яхши хорижий ўқув дастурлари асосида фармацевтика соҳасида кадрларни ўқитиш ва тайёрлашга, чуқур илм талаб қиладиган ва юқори технологияли янги ишлаб чиқаришларни яратишга қаратилган.