6-Mavzu Elektr mashinalari Reja

I_b tokning fazasi BQ orqali U_Pa va U_pb larga nisbatan siljitiladi. Tiristor T₁ va T_p ga to‘g‘ri kuchlanish va I_b tok impuls berilganda tiristorlar ochiladi. Tiristorning kechikib ochilish burchagi ventil
V₁ va V₂ ning ochilish vaqti bilan tiristorning kichikibroq ochilgan vaqti orasidagi faza burchagi hisoblanadi va a bilan belgilanadi. Agarda a>0 bo‘lsa, BE ga kelayotgan impuls toki I_b ventilning ishga tushish vaqtidan kechikkanligini ko‘rsatadi. Ya’ni, t=0 dan to t₁=a gacha tiristor ochilmaydi va undan tok o‘tmaydi yuklama B_yuk dagi kuchlanish nolga teng bo‘ladi.
t₁=a bo‘lganda tiristor T₁ ochiladi (I_b yordamida) va U₀ birdaniga o‘sib, U_p ga teng bo‘ladi. Tiristor T₁ dan oqadigan v₀ tok i_a\ ² — bo‘ladi. T₁ yopiq bo‘lgan holatda tiristordagi yuk kuchlanish U_{a 1} ga teng bo‘ladi. Manbadan kelayotgan kuchlanish t₂= bo‘lganda tiristor T₁ ning toki ham nolga teng bo‘ladi va tiristor yopiladi.
t₂=n bo‘lganda manba kuchlanishining yo‘nalishi teskariga o‘zgaradi va t₂-t₃ oralig‘ida ikkala tiristor ham yopiq holda bo‘ladi. T₁ tiristorga teskari, T₂ tiristorga to‘g‘ri kuchlanish to‘g‘ri keladi, ya’ni u U₂ kuchlanish bilan aniqlanadi.
t₃=n+a nuqtasida T₂ ga BQ orqali tiristorni ochuvchi S_b toki beriladi va T₂ ochiladi. Kuchlanish U₀=U₂_₂=U₂ bo‘ladi.
t₃-t₄ oralig‘ida T_p tiristor ochiladi va tok o‘tadi. T_x tiristor esa teskari kuchlanish 2U₂ ta’sirida bo‘ladi. Yopiq tiristorning teskari kuchlanishining maksimal qiymati U_bmax = 242 . U! bo‘ladi. U_P - ta’sir etuvchi kuchlanish.
Shunday qilib boshqariluvchi vintelli to‘g‘rilagichlarda a=0 dan to 180° gacha o‘zgarganda, U₀ maksimal qiymatdan nolgacha kamayadi.
Chiqishdagi kuchlanish U° bilan a orasidagi bog‘lanish siljish xarakteristikasi deyiladi. Rasmda aktiv yuklamali bir fazali to‘g‘rilagichning chiqish kuchlanishi va boshqaruvchi burchak a ning turli qiymatlardagi xarakteristikasi keltirilgan.Rasmda boshqariluvchi ventilli to‘g‘rilagichning (L_yuk=0 da va yuklama induktiv xarakterga ega bo‘lganda) siljish xarakteristikasi keltirilgan

Nazorat savollari:

1. 
   Kuchlanish ko’paytiruvchi to’g’rilagichlar haqida ma’lumot bering?
   
2. 
   Kuchlanishni ko’paytiruvchi to’g’irlagichlarning ish prinspi haqida ma’lumot bering?
   
3. 
   Boshqariladigan to’g’rilagichlar haqida ma’lumot bering?
   
4. 
   Boshqariladigan to’g’rilagichlarning sxemalari haqida ma’lumot bering?