6-мавзу. Асосий воситалар ҳисоби

Модернизация қилиш деганда пудрат шартномасига кўра буюртмачиларнинг ҳаракатдаги асосий, ёрдамчи ва хизмат кўрсатувчи объектларини, техника ва технологик линияларини энг замонавий илмий ва техник ютуқлар асосида янгилаш ҳамда алмаштириш тушунилади. Модернизация қилишнинг асосий мақсади бўлиб қуйидагилар ҳисобланади:

• 
  ишлаб чиқаришни янада такомиллаштириш, унинг техник-иқтисодий даражасини илмий-техника прогресси ютуқлари асосида юксалтириш;
  
• 
  ҳаракатдаги эски ишлаб чиқариш объектларини янгилаш ва шу асосда ишлаб чиқарилаётган маҳсулотлар сифатини ошириш;
  
• 
  ишлаб чиқариш қувватлари унумдорлигини ошириш, техник ва технологик линияларда ишловчи ходимлар меҳнат унумдорлигини кескин ошириш;
  

Модернизация қилиш ишлари лойиҳадаги барча ишлар тугатилгач, пудратчи томонидан буюртмачига «Бажарилган ишлар (қилинган харажатлар) қиймати тўғрисида маълумотнома – счёт-фактура» асосида топширилади. Ушбу ҳужжат имзоланган ва тасдиқлангандан сўнг модернизация қилиш ишлари пудратчи ташкилот учун бажарилган (сотилган) иш деб ҳисобланади
Ободонлаштириш деганда пудрат шартномасига кўра буюртмачиларга уларда фойдаланишда бўлган ер майдончаларининг кўринишини яхшилаш, ер ости ўтказмаларини қуриш, транспорт воситаларини тўхтаб туриш жойларини ташкил қилиш, ер майдончаларини темир панжаралар билан ўраш, юриш йўлкаларини қуриш каби ишлар тушунилади. Ободонлаштириш ишлари бошқа ишлар сингари лойиҳадаги барча ишлар тугатилгач, пудратчи томонидан буюртмачига «Бажарилган ишлар (қилинган харажатлар) қиймати тўғрисида маълумотнома – счёт-фактура» асосида топши­рилади. Ушбу ҳужжат имзоланган ва тасдиқлангандан сўнг ободон­лаштириш ишлари пудратчи ташкилот учун бажарилган (сотилган) деб ҳисобланади.
Юқоридаги характердаги қўйилмаларнинг суммалари кенгайтириш, реконструкция ва модернизация қилиш далолатномалари асосида ҳаракатда бўлиб келган асосий воситаларнинг бошланғич қийматига киритилади.
2.АСОСИЙ ВОСИТАЛАРНИ БЕПУЛ ОЛИШ ВА ТАЪСИС БАДАЛИ СИФАТИДА КИРИМ ҚИЛИШНИНГ ҲИСОБИ

Асосий воситалар юқори ташкилотдан, бошқа юридик ва жисмоний шахслардан бепул келиб тушиши ҳам мумкин. Бундай асосий воситалар шартномалар, счёт-фактуралар, қабул қилиш-топшириш далолатномалари асосида қабул қилинади. Ушбу ҳужжатлар асосида бепул олинган асосий воситаларга қўйидаги бухгалтерия ёзуви қилинади: