6-ma’ruza. Fuqaro muhofazasining maqsad va vazifalari. Reja

3. Iqtisodiyot ob’ektlari va tarmoqlari faoliyatining barqarorligini oshirish tushunchasi va mohiyati
Iqtisodiyot ob’ektlari va tarmoqlari faoliyatidagi barqarorlikni oshirish masalalari umumdavlat miqyosida oldindan va iqtisodiyotning barcha ishlab chiqarish bo‘g‘inlarida hal qilinadi.
Iqtisodiyot tarmoqlari ishining barqarorligi deganda uning ob’ektlaridan bir qismi ishdan chiqqan va ishlab chiqarish aloqalari qisman buzilgan taqdirda ushbu tarmoqning mamlakat ehtiyojini ta’minlaydigan hajmda asosiy mahsulot ishlab chiqarish qobiliyati tushuniladi.
Iqtisodiyot ob’ektlari ishi barqarorligi deganda rejalashtirilgan hajmda va nomenklaturada mahsulotni ishlab chiqarish, shuningdek, qisqa muddatda ishlab chiqarishdagi buzilishni tiklash qobiliyati tushuniladi.
Moddiy boyliklar ishlab chiqarmaydigan (energetika, transport, aloqa va boshqalar) ob’ektlar ishi barqarorligi deganda favqulodda vaziyatlar rejimlarida o‘z funksiyalarini bajarish qobiliyati tushuniladi.
Iqtisodiyot ob’ektlari ishi barqarorligiga bir necha omillar ta’sir etishi mumkin. Ularni shartli ravishda 3 guruhga bo‘lamiz:
1. Ichki omillar:
- ishchi va xodimlarning umumiy soni, ularning malakasi;
- ishlab chiqariladigan mahsulot turi;
- ishlab chiqarishda qo‘llaniladigan texnologiyalar;
- ob’ektning o‘lchamlari, imorat va inshootlarning qurilish tavsifi;
- energetika turlari va ularning mavjudligi;
- suvga bo‘lgan talab.
2. Tabiiy xususiyatli omillar:
- zilzila, ko‘chki, sel, suv toshqini, dovul, bo‘ron va boshqalar.
3. Ob’ektning joylashgan o‘rniga bog‘liq bo‘lgan omillar:
- qurilish tavsifi;
- transport kommunikatsiyalari mavjudligi;
- ob’ekt joylashgan hududda potensial xavfli ob’ektlarning mavjudligi.
Ob’ektlar va tarmoqlar ishining barqarorligini oshirish fuqaro muhofazasining asosiy vazifalaridan biri bo‘lib, u fuqaro muhofazasi hududiy organlari hamda xalq xo‘jaligi boshqaruv bo‘g‘inlarining mahalliy boshqaruv organlari bilan mustahkam o‘zaro hamkorlikda hal qilinadi.
Iqtisodiyot ob’ektlari va tarmoqlari ishining barqarorligini oshirish vazifalarining bajarilishiga tashkiliy, ilmiy-tadqiqot, texnologik va muhandislik-texnik tadbirlarini oldindan ishlab chiqish va o‘tkazishning butun kompleksi bilan erishish mumkin. Iqtisodiyot ob’ekti ishining barqarorligini oshirish bo‘yicha asosiy tadbirlar rejasi yuqori turuvchi boshqaruv organlari (birlashma, vazirlik) ko‘rsatmalariga muvofiq ishlab chiqiladi.