6-Amaliy mashg‘ulot Mavzu: Teodolit syomkasi planini 1: 1000 masshtabda tuzish va rasmiylashtirish Amaliy mashg‘ulotning maqsadi


Yopiq poligonda direksion burchaklarni to‘g‘ri hisoblanganini isboti bo‘lib, oxirda 1-2 tomonning berilgan direksion burchak qiymatini kelib chiqishi asos bo‘ladi



Download 0,67 Mb.
bet2/7
Sana03.05.2023
Hajmi0,67 Mb.
#934462
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
6-amaliy mashg\'ulot

Yopiq poligonda direksion burchaklarni to‘g‘ri hisoblanganini isboti bo‘lib, oxirda 1-2 tomonning berilgan direksion burchak qiymatini kelib chiqishi asos bo‘ladi.
Misolda: 1-2 = 5-1 + 1800 - 2 = 3510 39/ + 1800 – 1350 23/ = 360 16/ .
1.5. Direksion burchaklardan rumb burchaklariga o‘tishda 6.1-rasmga ko‘ra quyidagi ifodalardan foydalaniladi

SH
X+


IV I
G‘ SHQ


U- 0 U+
III II
X-
J
6.1 – rasm.Direksion va rumb burchaklarining chorak va ishoralari

6.1-jadval


Direksion va rumb burchaklariorasidagi munosabat



choraklar

ifodalar

Rumblar nomi

Ishoralar

X

Y

I

r1 = 1

SHshq

+

+

II

rII = 1800 - II

Jshq

-

+

III

rIII = III -1800

Jg‘

-

-

IV

rIV =3600 - 1V

SHg‘

+

-

misol: 2-3 = 1350 02/ , rumb burchagi quyidagicha topiladi:
r2 = 1800 - 1350 02/ = 44058/ ; r2 = JSHQ: 440 58/
5-1 = 3510 39/, rumb burchagi quyidagicha topiladi:
r4 = 3600 - 3510 39/ = 80 21/ ; r4 = SHG‘: 80 21/.
Topilgan rumb burchaklari jurnalning 5 - ustuniga yoziladi.
1.6. Koordinata orttirmalari X va  poligon tomonlarning gorizontal qo‘yilishi S va topilgan direksion yoki rumb r burchaklari orqali quyidagicha hisoblanadi
X = d·cos  X = d·cos r
yoki (6.8)
Y = d·sin  Y = d·sin r .

Misol: = 187,30; 1-2 = 36016/ bo‘lganda,


X = 187,30·cos (36016/) = + 151,01 m;
Y = 187,30·sin (36016/) = + 110,80 m.
X va Y larni echish kalkulyatorda oson bajariladi.
Hisoblangan orttirmalar jadvalning 7 va 8 ustunlariga yoziladi. SHu tarzda poligonning qolgan tomonlariga ham X va Y lar hisoblanadi.
1.7. Yopiq poligon bo‘yicha koordinata orttirmalari bog‘lanmasligi quyidagicha hisoblanadi
, (6.9)
ya’ni topilgan orttirmalar algebraik ravishda qo‘shilib chiqiladi.
Aslida yopiq poligonda orttirmalarning nazariy yig‘indisi nolga teng bo‘lish kerak. Amalda burchaklar va masofalarni o‘lchashda yo‘l qo‘yilgan xatolari tufayli X va Y nolga teng bo‘lmay, boshqa biror x va u qiymatga ega bo‘ladi.
Misolda : .


1.8. Topilgan x va u qiymatlari bo‘yicha poligon perimetridagi absalyut bog‘lanmasligi
(6.10)
hisoblanadi va uning yo‘l qo‘yarli bo‘lganligi quyidagicha aniqlanadi


, (6.11)

bu erda poligonning perimetri metr hisobida.


Misolda :


.


1.9. Agar (6.11) - chi ifodadagi shart bajarilsa (misolda bajarilgan) x va u qiymatlari koordinata orttirmalariga tomonlar uzunligiga proporsional ravishda quyidagi formulalar bo‘yicha hisoblanib teskari ishorasi bilan tarqatiladi


.

Misolda: X1 va Y1 lar uchun tuzatmalar quyidagilarga teng




.
Hisoblangan tuzatmalarni yig‘indisi x va u bog‘lanmasliklarga teskari ishorasi bilan teng bo‘lishi kerak, ya’ni
va .
Tuzatmalar hisoblangan X va Y qiymatlari ustiga yoziladi.
6.2 - ilovaning 7 va 8 ustunlariga qarang.
Koordinata orttirmalari X va Y tuzatma ishorasiga qarab tuzatilib jadvalning 9 va 10 ustunlariga yoziladi.
Tekshirish: tuzatilgan Xi va Yi larni yig‘indisi nolga teng bo‘lishi kerak, ya’ni
1.10. Poligon uchlari koordinatalari o‘qituvchi tomonidan berilgan 1-chi nuqtani koordinatalari bo‘yicha quyidagi formula yordamida hisoblanadi
, (6.12)
bu yerda: - poligonning keyingi nuqtasini koordinatalari ;
- poligonning oldingi nuqtasini koordinatalari ;
- ular orasidagi koordinata orttirmasining tuzatilgan
qiymati.
Misol: bo‘lganda,


Nuqtalarning hisoblangan koordinatalari jadvalning 11 va 12 ustunlariga tegishli nuqtalar qatoriga yoziladi.
Hisoblash tekshiruvi bo‘lib birinchi nuqtani koordinatalarini qayta kelib chiqishi asos bo‘ladi.

Download 0,67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish