6- amaliy Shim bichig’ining bo’laklari, chiziq va qirqimlarining nomlari

1-rasm. Erkaklar shimining yon, odim va o’rta qirqimlariga ishlov berish, shim taqilmasiga «molniya» tasma qo’yib tikish.

Shimning taqilmasi yon chokda bo’lsa, unda o’rta qirqimlar old qirqimlar bilan birga bitta baxyaqator yuritilib, biriktirib tikiladi. O’rta qirqimlarni biriktirib tikishdan oldin shimning yuqori qismida bel chizig’i bo’ylab shim kengligi aniqlab olinadi.
Qirqimlar baxyaqatorning yuqori qirqimidan boshlab, chap tomon old bo’lagi bo’ylab yuritib, biriktirib tikiladi. O’rta chok pishiq va cho’ziluvchan bo’lishi kerak.
Buning uchun biriktirib tikayotganda cho’zib turiladi, pishiq chiqishi uchun esa ikkita baxyaqator yuritib (ularni bir-birining ustiga tushirib) yoki qo’sh ignali maxsus mashinada biriktirib tikiladi. Biriktirma chok namlab, maxsus taxta qolipda yorib dazmollanadi.
O’quv jarayonida old qirqimlar va o’rta qirqimlar biriktirib ko’klab olinadi. Buning uchun shimning o’ng va chap bo’laklarining o’ngi tomonini ichkariga qaratib qo’yib, o’ng va chap bo’laklar yuqori qirqimidagi bo’rlangan chiziqlar, ort bo’laklardagi uloqlarning ulama choklari, old bo’laklarning odim choklari va yuqori choklari bir-biriga to’g’ri keltiriladi. Bo’laklarni 15-20 mm yiriklikda to’g’ri sirma qaviq bilan biriktirib ko’klab, uchlari puxtalab qo’yiladi. Bundan keyingi ishlov berish ham yuqorida yozilgan kabi bajariladi.

Taqilmalarga va yuqori qirqimga ishlov berish

Yon choklarga, odim choklarga va o’rta chokka ishlov berilgandan keyin taqilmalarga ishlov berishga kirishiladi. Shimdagi taqilma chap yon chokning yuqorisida yoki old qirqim chizig’ida bo’ladi. Yon chokdagi taqilma temir ilgakli, izma va tugmali yoki molniya-taqilma shaklida (maxsus tikilgan shimlarda) bo’lishi mumkin.

Shimdagi ilgakli taqilmalarga va molniya taqilmalarga ishlov berish yubkalardagi yon taqilmalarga yuqorida yozilgandek ishlov berishga o’xshash bo’ladi. (T.26-modulga qarang).
Taqilmaning uzunligi 18-20 sm bo’lishi kerak. Boshqa taqilmalarga nisbatan molniya taqilmaning qator afzalliklari mavjud (tashqi ko’rinishi chiroyli, ishlatilishi qulay, ishlov berish oson). Taqilma chap yon chokning, orqa va old bo’laklar o’rta choklarning yuqori qismiga tikiladi. Molniya-taqilmaning to’qilgan lentasi o’ngi tomonidan ikki usulda bezak baxyaqator yuritib puxtalanadi: yon chok chizig’ining ikki yonidan bir xil oraliqda va shu chok chizig’ining ikki yonidan har xil oraliqda va shu chok chizig’ining ikki yonidan har xil oraliqda baxyaqator kiyim gazlamasi rangiga mos ipak ip bilan yuritiladi. Molniya taqilma bo’g’inlari birlashtirilganida chok haqlari tagida ko’rinmay qolishi kerak. Yon choklar biriktirib tikilgandan, yo’rmab bo’lganidan, yorib dazmollangandan, taqilma qirqimlari yotqizib dazmollangandan keyin taqilmaga ishlov beriladi.