6 – 9, 10 fizika fanidan nazorat shakllari va ularni baholash mezonlari

I. fotografiya II. fotosintez III. ba’zi reaksiyalarning tezlashuvi

IV. o’simliklar hosilining pishishi V. oftobda odam tanasining qorayishi

A) I, II B) II, IV, V C) I, III, V D) III, V

15. Kislorod ₈ O ¹⁶ atomida nuklonlar soni nechta ?

A) 8 ta B) 24 ta C) 16 ta D) 4 ta

16.Izotoplarda qanday nomdagi zarrachalar soni har xil bo’ladi ? __________________

17. Yorug’likning bo’shliqdagi tarqalish tezligi qanchaga teng ( km/s ) ? ______________

18.₁₃ Al ²⁷ alyuminiy atomida nechta elektron mavjud ? _________

19 Normal ( sog’lom ) ko’z uchun aniq ko’rish masofasi qanchaga teng ( sm )? ______

20. ____________________________ ni boshqa turdagi energiyalarga aylantiruvchi qurilmalar geliotexnik qurilmalar deyiladi.

Javoblar:

№		№		№
1	B	8	D	15	C
2	A	9	A	16	Neytronlar
3	C	10	B	17	300000 km/s
4	C	11	A	18	13 ta
5	A	12	D	19	25 sm
6	D	13	D	20	Quyosh energiyasini
7	B	14	C

7– NAZORAT ISHI

Nazorat ishi mavzusi: Koinot tuzilishi haqidagi tasavvurlar

Nazorat shakli: Fizik diktant
I – variant

1-2. Yulduzlar olami rang – barang bo’lib, oq – ko’k tusli yulduzlar sirtdagi temperatura ________________ ̊ C dan ________________ ̊ C gacha bo’ladi. 3. Sariq rangli yulduzlar sirtdagi temperatura _____________ ̊ C dan 10000 ̊ C gacha bo’ladi. 4. Ba’zi yulduzlar qizil rangda ko’rinib, ular sirtdagi temperatura ______________ ̊ C dan 3000 ̊ C gacha bo’ladi. 5. Quyosh __________________ rangli yulduzlarga kiradi. 6. Uning sirtidagi temperatura _____________ ̊ C atrofida bo’ladi. 7. Sayyora atrofida doimiy aylanib yuruvchi osmon jismi uning _________________________________ deb ataladi.

8. ________ - Yerning tabiiy yo’ldoshidir. 9-10. 1969 – yilda amerikalik astronavtlar ___________________________ va ____________________________lar ilk bora Oyga qo’nishgan. 11. Miloddan avvalgi 45 – yilda Rimda qabul qilingan _________________________ 1582 – yilgacha amal qilgan. 12. Bu taqvim bo’yicha, ketma – ket kelgan uch yil 365 sutkadan, keyingi yil esa 366 sutkadan iborat bo’lib, u ________________ yili deb atalgan. 13. 1582 – yilda Rimda qabul qilingan yangi taqvimga ko’ra, 1700, 1800, 1900 – yillar, shuningdek 2100, 2200, ___________ - yillar ham kabisa yili emas. 14. Sayyoralarning Quyosh atrofidagi harakat qonunlari 1609 – yilda nemis olimi _____________________ tomonidan ochilgan. 15. Uning I – qonuniga ko’ra, sayyoralar Quyosh atrofida aylanaga yaqin bo’lgan ________________ bo’ylab aylanadi. 16-17. Sayyora orbitasining Quyoshga eng yaqin turish nuqtasi ______________________ deb, eng uzoq turish nuqtasi ______________________ deb ataladi. 18. Sayyoraning tezligi perigeliy nuqtasida eng __________________ bo’ladi.

19. Mars va Yupiter sayyoralari orbitalari oralig’ida aylanib yuruvchi mayda osmon jismlari ______________________ deb ataladi. 20. Ularning birinchisi ___________________ deb nomlanib, 1801 – yilda topilgan.

21. __________________________ – “ bosh ” va “ dum ” qismidan iborat bo’lgan osmon jismidir. 22. Yer sirtiga yetib kelmay havoda yonib tugaydigan mayda osmon jismlari ______________________ deb ataladi. 23. Agar ular yonib tugamay Yer sirtiga kelib urilsa, _______________________ deb ataladi.

24. ______________________________ - koinotdagi bir necha yuz milliardlab yulduzlardan tashkil topgan yulduzlar tizimidir. 25. Bizning galaktika “ ___________________________ ” deb ataladi.

Javoblar:

№		№		№
1	10000	10	Oldrin	19	Asteroidlar
2	100000	11	Taqvim	20	Serera
3	3000	12	Kabisa	21	Kometa
4	2000	13	2300	22	Meteorlar
5	sariq	14	Kepler	23	Meteoritlar
6	6000	15	Ellips	24	Galaktikalar
7	Tabiiy yo'ldoshlari	16	Perigeliy	25	Somon yo'li
8	Oy	17	Afeliy
9	Armstron	18	katta

II – variant

1-2.Yulduzlar asosan nihoyatda qizigan ________________________ va _______________________ gazlaridan tashkil topgan ulkan sharlardir. 3-4. Bizga eng yaqin yuiduz bu ______________________ bo’lib, u Yerdan tahminan ______________ mln. km masofada joylashgan. 5-6-7. Quyosh massasi _____________________ kg bo’lib, sirtidagi temperatura ___________________ °C bo’lganidan ________________ rangli yulduzlarga kiradi. 8. Quyosh har sekundda o’zining ______________________ tonna massasini yo’qotadi. 9. Yer yuziga Quyosh enegiyasining ikki ________________________ dan bir qismigina yetib keladi. 10. Sayyora atrofida doimiy aylanib yuruvchi osmon jismi uning ___________________________________________ deb ataladi. 11 -12. Oy - __________ ning tabiiy yo’ldoshi bo’lib, undan o’rtacha ________________________ km uzoqlikda aylanadi. 13-14. Oyda ________________ va ____________________ yo’q. 15-16. Milliard yillar davomida Oy sirtiga _______________________ larning urilishlari natijasida uning sirtida ko’plab _________________________ lar hosil bo’lgan.

17. __________________________________ sifatida o’rtacha Quyosh sutkasi qabul qilingan. 18. Bu etalonga ko’ra, o’rtacha Quyosh sutkasining 1/86500 qismi _______________________________ ga teng. 19-20-21. Yulian taqvimi bo’yicha, uch yil ketma-ket ______ sutkadan iborat bo’lib, __________________ yil deb, keyingi to’rtinchi yil esa __________________ yili deb ataladi. 22. 1582-yilda _____________da joriy qilingan grigorianlar taqvimiga ko’ra, 1600- yildan boshlab har 400 yilda uch oddiy yil deb qabul qilindi. 23. Masalan, 1700, 1800, 1900, shuningdek 2100, 2200 , _______________- yillar kabisa yili emas. 24. Hozirda Butun dunyoda va O’zbekistonda ham _______________________________ taqvimi qo’llanilib kelinmoqda. 25. Sayyoralarning harakat qonunlari nemis olimi ___________________________ tomonidan ochilgan.
Javoblar:

№		№		№
1	Vodorod	10	Tabiiiy yo'ldoshi	19	365
2	Geliy	11	Yer	20	oddiy
3	Quyosh	12	384000	21	Kabisa
4	150	13	Atmosfera	22	Rim
5	2·10^30	14	Magnit maydon	23	2300
6	6000	15	Meteorid	24	Grigorianlar
7	Sariq	16	Krater	25	Kepler
8	4,3 million	17	Vaqt etaloni
9	milliard	18	Bir sekund

8– NAZORAT ISHI

Nazorat ishi mavzusi: Koinot tuzilishi haqidagi tasavvurlar

Nazorat shakli: Test

I– variant

1. “ Astronomiya asoslari haqida kitob “ asarining muallifi kim ?

A) K. Ptolemey B) A. Al – Farg’oniy C) M. Ulug’bek D) Beruniy

2. M. Ulug’bekning astronomik maktabida yaratilgan asar qaysi, uning yozilgan yili, unda necha yulduzning koordinatalari keltirilgan ?

A) Ziji Ko’ragoniy, 1437 yil, 1018 ta B) Qonuni Masudiy , 1437 yil, 1018 ta

C) Samarqand jadvali , 1429 yil, 1019 ta D) Yulduzlar jadvali, 1433 yil, 1023 ta

3. “ Galaktika ” so’zining ma’nosi nima ?

A) “ dumli ” B) “ sutli ” C) “ sochli ” D) “ somon yo’li ”

4. Birinchi teleskopni kim yasagan ?

A) G.Galiley B) M.Ulug’bek C) X.Lipperstey D) Beruniy

5. Merkuriy sayyorasining Quyosh atrofini bir marta aylanib chiqish davri necha sutkaga teng?

A) 27,3 B) 29 C) 29,5 D) 88

6. Sinodik oy davri necha yer sutkasiga teng ?

A) 27,33 B) 29,53 C) 28 D) 29,3

7. Perigeliy nima?

A) Sayyoraning Quyosh atrofidagi orbitada aylanish tezligi eng katta bo’lgan nuqta

B) Sayyoraning Quyoshdan o’rtacha uzoqligi

C) Sayyoraning Quyoshdan eng uzoq nuqtasi

D) Sayyora va Yer orasidagi eng qisqa masofa

8. “ Kometa ” so’zining ma’nosi nima ?

A “ Sutli ” B) “ Sochli ” C) “ Dumli ” D) “ Suvli ”

9. Qaysi sayyoralarning yo’ldoshi yo’q?

A) Mars, Merkuriy B) Merkuriy, Uran C) Venera, Merkuriy D) Venera, Mars

10. Kabisa yillari to’g’ri yozilgan javobni ko’rsating ?

A) 1896, 2018, 1852, 2000 B) 1582, 1800, 2202, 2042

C) 2100, 1900, 1700, 2300 D) 1600, 2000, 2400, 2800

11. Kosmosga chiqarilgan eng katta teleskop nomi yozilgan qatorni ko’rsating

A) Lipperstey teleskopi B) Xabbl teleskopi C ) Galiley teleskopi D) Nyuton teleskopi

12. _{ } qonuniyatni kim aniqlagan ?

A) Kopernik B) Tixo Brage C) Galiley D) Kepler

13. Yorug’lik Quyoshdan Yergacha qancha vaqtda yetib keladi ? Quyoshdan Yergacha bo’lgan masofa 150 mln km.

A) 500 s B) 5000 s C) 8 minut D) 300 s

14. “Mitti sayyora ” deganda Quyosh sistemasidagi qaysi osmon jismlari nazarda tutiladi ?

A) Meteorit B) Asteroid C) Kometa D) Meteorlar

15. Birinchi asteroid qachon topilgan, u qanday nomlanadi ?

A) 1801 yil, Serera B) 1819 yil, Pluton C) 1800 yil, Ganimed D) 1901 yil, , Serera

16. “ Venera ” sayyorasidagi tog’lar balandligi necha km ga yetadi ? _________________

17. “ Katta portrlash ” qancha yil avval sodir bo’lgan ? _____________________

18. Atmosferaning qalin qatlamlarida yonib tugamay Yer sirtiga kelib uriladigan osmon jismlari qanday ataladi ? ______________________